Algemeen Vlaams Congres (1949)

Gebeurtenis
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Gaston Durnez (1998)

Het Algemeen Vlaams Congres werd georganiseerd in december 1949 op initiatief van de Vereniging van Vlaamse Studenten. Het Congres wilde Vlaamsgezinden met uiteenlopende overtuiging tot samenwerking brengen.

Periode
17 december 1949 -
18 december 1949
Leestijd: 2 minuten

Het Algemeen Vlaams Congres werd in december 1949 op initiatief van de Vereniging van Vlaamse Studenten Vereniging van Vlaamse Studenten
De Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) is het overlegorgaan van de representatieve studentenverenigingen van de Vlaamse universiteiten en hogescholen. VVS behartigt de belangen van de ... Lees meer
georganiseerd en gesteund door het Algemeen Vlaams Comité Algemeen Vlaams Comité
Het Algemeen Vlaams Comité was een pluralistisch samenwerkingsverband dat in 1949-1950 het Vlaamsgezinde eisenpakket onder de aandacht bracht. Lees meer
en het Vlaams Economisch Verbond Vlaams Economisch Verbond
Het Vlaams Economisch Verbond (VEV) is een Vlaamsgezinde belangengroep en patronale organisatie, die werd opgericht in 1926. Tijdens het interbellum zette het VEV zich in voor algemeen ec... Lees meer
. Na de oprichting van het Algemeen Vlaams Comité was dit het tweede initiatief na de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
om Vlaamsgezinden van diverse richtingen tot samenwerking te brengen.

Het Congres had plaats op 17 en 18 december 1949 en omvatte vijf secties: een culturele, een economische, een jeugd- en staatkundige en een algemene. Er werden referaten gehouden door het Kamerlid A. vanden Berghe, Leo Lindemans Lindemans, Leo
Leo Lindemans (1923-2008) was een Vlaams politicus die zich hoofdzakelijk inzette ten voordele van de ‘Vlaamse zaak’, met bijzondere aandacht voor de institutionalisering van het Nederlan... Lees meer
, O. Zeghers, Karel Pinxten Pinxten, Karel
Priester Karel Pinxten (1903-1956) was docent economie aan de KU Leuven. In tal van publicaties pleitte hij voor een grotere welvaart en de ontwikkeling van een regionaal economisch bele... Lees meer
, Jef van Bilsen Van Bilsen, Jef
Jef van Bilsen (1913-1996) speelde tijdens de jaren 1930 en in de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog een leidende rol in het Verdinaso en stapte na de ontbinding van deze beweging in... Lees meer
, Maurits van Haegendoren Van Haegendoren, Maurits
Maurits van Haegendoren (1903-1994) was een Vlaamse historicus, rijksarchivaris, politicus en publicist. Hij leidde vanuit een Vlaamsgezinde overtuiging het Vlaams Verbond van Katholieke ... Lees meer
, Renaat Merecy Merecy, Renaat
Renaat Merecy (1909-1987) was een Vlaamsgezinde socialist, die als overtuigde vrijzinnige een fervente verdediger was van het rijksonderwijs, waarin hij gedurende heel zijn beroepsloopbaa... Lees meer
, Jef Rombouts Rombouts, Jef
Jef Rombouts (1893-1952) ijverde tijdens de Eerste Wereldoorlog als officier in het Belgische leger voor een verbetering van de situatie van de gewone Vlaamse soldaat. Hij lag mee aan de ... Lees meer
, Walter Opsomer Opsomer, Walter
Jurist Walter Opsomer (1904-1987) was in de jaren 1950 en 1960 actief in het niet partijpolitiek gebonden flamingantische middenveld. Lees meer
, Vital Celen Celen, Vital
Lees meer
en Max Lamberty Lamberty, Max
Max Lamberty (1893-1975) was een politiek en sociaal filosoof, die theoretisch werk over de grondslagen van de Vlaamse beweging leverde. Lees meer
. Adriaan Verhulst Verhulst, Adriaan
Adriaan Verhulst (1929-2002) was een Vlaamsgezinde liberaal die actief was in academische, culturele en politieke kringen. Hij was een mediëvist die beschikte over maatschappelijk engagem... Lees meer
was de secretaris van één van de secties. Aanwezig waren eveneens Aloïs Gerlo Gerlo, Aloïs
Aloïs Gerlo (1915-1998) was een Vlaamsgezinde communist en later socialist, die tijdens de jaren 1960 en 1970 een leidinggevende rol vertolkte in de niet-partijpolitieke Vlaamse beweging ... Lees meer
, Hendrik Fayat Fayat, Hendrik
Lees meer
en Achilles Mussche Mussche, Achilles
Achilles Mussche (1896-1974) was een socialistisch en flamingantisch geïnspireerde leraar en dichter, die zich in zijn jonge jaren engageerde in het activisme en begin jaren 1920 mee aan ... Lees meer
. De slotrede werd uitgesproken door Robert Vandeputte Vandeputte, Robert
Robert Vandeputte (1908-1997) was een advocaat en hoogleraar en vervulde meerdere hooggeplaatste functies. Zo was hij onder meer voorzitter van de Nationale Maatschappij voor Krediet aan ... Lees meer
.

Het Congres maakte de stand van zaken voor de Vlamingen op en stelde programmapunten op voor de toekomst. Het wees onder meer op het gevaar van de vervalste talentelling Taaltelling
Talentellingen waren gekoppeld aan de tienjaarlijkse volkstellingen in België (1846-1947). De resultaten hadden grote gevolgen voor het taalstatuut van de gemeenten rond Brussel-hoofdsta... Lees meer
. Er werd een wetenschappelijk vastgelegde taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer
gevraagd en een aanpassing van de provincie- en arrondissementsgrenzen bij het aldus bepaalde taalregime. Verder vroeg het Congres om de oprichting van een provincie Brussel, een afzonderlijke werving per taalstelsel voor het leger, de gelijkberechting van beide nationale talen in Congo en maatregelen om de werkloosheid in Vlaanderen te bestrijden. Tenslotte vroeg het Congres ook een einde te stellen aan ‘alle uitwassen en overdrijvingen der repressie Repressie
Lees meer
’.

Literatuur

– De besluiten van het Algemeen Vlaams Congres, in: Gazet Van Antwerpen, 19 december 1949.
– Het Algemeen Vlaams Congres, in: Gazet Van Antwerpen, 19 december 1949.
– Handelingen van het Algemeen Vlaams Congres, Brussel 17-18 december 1949, 1949.
– Een Algemeen Vlaams Congres, in: De Belleman, jg. 29, februari 1950, nr. 1.
– H. Todts, Hoop en wanhoop der Vlaamsgezinden, 1961, dl. 1.
– A. Verhulst, Zoon van een foute Vlaming, 2000.

Suggestie doorgeven

1973: Gaston Durnez (pdf)

1998: Gaston Durnez (pdf)

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel