De Brabandere, Petrus

Persoon
Nico Van Campenhout (2024, aanvulling), Bernard Van Causenbroeck (1998, aanvulling)

De Vlaams-nationalistische tandarts Petrus de Brabandere (1890-1973) stapte tijdens de Tweede Wereldoorlog in de collaboratie.

Volledige voornaam
Petrus R.
Geboorte
Marke, 11 januari 1890
Overlijden
Gent, 26 januari 1973
Leestijd: 2 minuten

Petrus de Brabandere doorliep de middelbare school aan het Kortrijkse Sint-Amandscollege en studeerde vervolgens geneeskunde aan de Leuvense universiteit, waar hij ook lid was van Amicitia Amicitia
Amicitia was een katholieke en Vlaamsgezinde studentenvereniging die in 1911 werd opgericht aan de Leuvense universiteit. Lees meer
. Na zijn soldatentijd aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoorlog, zette hij zijn studies voort aan de universiteiten van Gent en Berkeley. Hij vestigde zich als tandarts in Gent.

Ondertussen was De Brabandere lid geworden van de Frontpartij Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
en van een aantal andere Vlaams-nationalistische organisaties. Samen met Frans Daels Daels, Frans
Frans Daels (1882-1974) vormde de spil van de Vlaamsgezinde organisaties aan het IJzerfront en groeide in het interbellum als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en voorvechter van N... Lees meer
richtte hij in 1935 in Gent een studentenhuis op, dat werd genoemde naar de Vlaamsgezinde hoogleraar plantkunde Julius Mac Leod Mac Leod, Julius
Julius Mac Leod (1857-1919) was hoogleraar plantkunde aan de Gentse universiteit en een Vlaamsgezinde progressieve liberaal. Hij was een belangrijke pleitbezorger van de vernederlandsing ... Lees meer
.

Na de Duitse bezetting van België vanaf eind mei 1940 richtte De Brabandere samen met Daels in Oost-Vlaanderen enkele afdelingen op van Winterhulp. Zij bekleedden - net als de Gentse bedrijfsleider Jean Delori (1873-1952) - ook het ondervoorzitterschap voor Oost-Vlaanderen van deze semiofficiële sociale hulporganisatie, waarbinnen zich naarmate de oorlog vorderde meer en meer spanningen voordeden tussen voor- en tegenstanders van collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
.

De Brabandere, die in 1943 werd benoemd tot docent tandheelkunde aan de Gentse universiteit, was tijdens de Tweede Wereldoorlog ook actief in het Comité voor Dietsche Actie Comité voor Dietsche Actie
Het CDA, opgericht in Gent in 1940, was een collaboratieve organisatie onder leiding van Willem Verhulst. Het zocht steun bij de SS en de Sicherheitsdienst, maar had weinig impact. Na de... Lees meer
onder de leiding van Willem Verhulst, dat de opstelling van het collaborerende Vlaams Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV) te gematigd vond en intensief samenwerkte met de politiediensten van het Duitse bezettingsregime bij het opsporen en aangeven van verzetslieden.

Na de bevrijding in september 1944 werd De Brabandere aan de universiteit ontslagen en veroordeeld tot vijf jaar hechtenis. Later was hij nog voorzitter en vervolgens erevoorzitter van de Gentse afdeling van Het Vlaamse Kruis Het Vlaamse Kruis
Lees meer
.

Literatuur

– H. van Dongen, Winterhulp 1940-44, aspecten van de voedselvoorziening en de hulpverlening in de bezettingstijd, Universiteit Gent, licentiaatsverhandeling, 1983.
– B. Carnewal, Collaboratie van professoren en assistenten aan de Rijksuniversiteit Gent tijdens de Tweede Wereldoorlog, Universiteit Gent, licentiaatsverhandeling, 1992.
– D. Martin, De Rijksuniversiteit Gent tijdens de bezetting 1940-’44. Leven met de vijand, 1993.

Suggestie doorgeven

1973: Gilbert De Smet (pdf)

1998: Bernard Van Causenbroeck (pdf)

2024: Nico Van Campenhout

Inhoudstafel