De Geuzenbond

Op 1 april 1872 werd De Geuzenbond opgericht door Julius de Geyter De Geyter, Julius
Julius de Geyter (1830-1905) was een progressief-liberale en Groot-Nederlandse flamingant in Antwerpen, die Nederlandstalige gedichten, liederen en krantenartikelen schreef. Lees meer , August Michiels Michiels, August
August Michiels (1822-1884) was een ondernemer en Vlaamsgezinde liberaal. Hij was onder meer voorzitter van het Willemsfonds Antwerpen, lid van de Liberale Vlaamsche Bond en stichtend bes... Lees meer en Ferdinand van der Taelen met als leuze ‘Voor vrijheid en vooruitgang’.

Het doel van de bond was in de eerste plaats het terughalen van de liberalen die in de jaren 1860 naar de Meetingpartij Meetingpartij
De Meeting (1862-1914) was een Antwerpse politieke formatie die ontstond uit een coalitie van flaminganten, progressieve liberalen en katholieken. Ze liet zich kenmerken door een uitgespr... Lees meer waren overgegaan. De bond beleefde, als derde liberale kiesvereniging naast de Liberale Associatie en de Liberale Vlaamsche Bond Liberale Vlaamsche Bond van Antwerpen
De Liberale Vlaamsche Bond was een liberale kiesvereniging die in 1866 in Antwerpen werd opgericht door Julius de Geyter, Hendrik Lenaerts en anderen. Lees meer , een snelle groei, mede doordat ook leden van de beide andere liberale verenigingen toetraden. Voor de verkiezingen werkten de drie liberale kiesverenigingen samen, waarbij elk een derde van de kandidaten aanduidde.

Hoewel de bond initieel een ‘verbetering van de maatschappelijke en sociale toestand van de werkman’ had beloofd, werd dit voornemen snel vergeten. Ook de Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer gedachte verdween vlug, mede omdat De Geyter zich kort na de stichting terugtrok. Toch speelde de Geuzenbond een belangrijke rol in de doorbraak van het radicale liberalisme onder de brede bevolking. In het zog van de bond werden er ook andere progressieve liberale verenigingen opgericht.

Vanaf 1885 verloor de Geuzenbond een groot aantal leden doordat het stemrecht van de leden die in de twee andere liberale Antwerpse korpsen stemgerechtigd waren, opgeheven werd. Bovendien kreeg de bond af te rekenen met concurrentie van een progressieve vereniging met politieke ambities, het Verbond der Vooruitstrevende Kringen. In 1891 smolt de Geuzenbond met dit Verbond samen tot een federatie van democratische en arbeidersverenigingen, die voortaan als derde liberale politieke groep in Antwerpen Antwerpen
Lees meer actief was.

Het programma van de Geuzenbond was Antwerps, met aandacht voor de uitbreiding van de haveninfrastructuur en de impact van de spoorwegtarieven op de haven, en meer antiklerikaal en democratisch dan Vlaamsgezind. Op taalgebied vroeg de Geuzenbond enkel dat in Vlaanderen de ambtelijke taal het Nederlands was en in Wallonië het Frans, en dat zowel in Vlaanderen als in Wallonië beide landstalen werden onderwezen. Daarmee nam de bond een gematigd standpunt.