Looten, Camille

Persoon
Redactie (2023, tekstredactie), Michel Nuyttens (1998)

Camille Looten (1855-1941) was een Frans-Vlaamse letterkundige en priester. Hij was vanaf 1890 ondervoorzitter en daarna voorzitter van het Comité flamand de France.

Alternatieve naam
Kamiel
Geboorte
Noordpene, 16 oktober 1855
Overlijden
Rijsel, 29 november 1941
Leestijd: 3 minuten

Camille Looten was de zoon van een Vlaamssprekende dorpsonderwijzer in Noordpene. Hij bereidde zich voor op het priesterschap aan het Klein Seminarie en het Groot Seminarie in Kamerijk en studeerde Germaanse taal- en letterkunde aan de katholieke universiteit in Rijsel. Na een loopbaan als leraar aan het gemeentelijk college in Toerkonje (1879-1885) promoveerde Looten in 1899 op een proefschrift over Joost van den Vondel. In 1890 werd hij professor in de buitenlandse letterkunde Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer
in Rijsel. Vanuit die functie ijverde hij voor een aanpassing van de Kerk aan de moderne tijdgeest. Ook interesseerde hij zich voor de sociale problematiek, in het spoor van priester-volksvertegenwoordiger Jules Lemire Lemire, Jules
Jules Lemire (1853-1928) was burgemeester van Hazebroek en volksvertegenwoordiger. Hij was erg actief in de Frans-Vlaamse beweging. Lees meer
. Als anglist en comparatist verwierf hij een internationale reputatie, onder meer met studies over William Shakespeare, Geoffrey Chaucer, John Milton en Johanthan Swift.

Belangstelling voor Frans-Vlaanderen

Mede onder invloed van Lodewijk de Baecker De Baecker, Lodewijk
Lodewijk de Baecker (1814-1896) was een Frans-Vlaamse jurist en schrijver. Hij was medestichter van het Comité flamand de France en de meest Nederlandsgezinde Frans-Vlaming in de 19de eeu... Lees meer
was bij Looten belangstelling ontstaan voor de lokale taal en geschiedenis; in 1885 werd hij lid van het Comité flamand de France Comité flamand de France
Het Comité flamand de France was de eerste Frans-Vlaamse vereniging die ijverde voor de verdediging en de promotie van de Vlaamse/ Nederlandse taal en cultuur in Frans-Vlaanderen. Lees meer
. Als typisch product van de romantiek bracht deze vereniging een aantal liefhebbers, grotendeels geestelijken, van de couleur locale en folklore bijeen. In 1890 werd Looten ondervoorzitter en van 1900 tot zijn dood was hij voorzitter. Hij leidde de vereniging op een omzichtige manier, met als voornaamste bedoeling haar op een hoogstaand wetenschappelijk niveau te brengen. De Vlaamse volkstaal droeg hij een warm hart toe, maar een ijveraar voor het behoud en de verspreiding ervan was hij niet. Concrete voorstellen om het behoud van de volkstaal te bevorderen wees hij aanvankelijk zelfs af, hetzij omdat ze waren geïnspireerd door buitenlanders, hetzij omdat ze werden gedragen door conservatieve katholieken, wier visie niet strookte met zijn modernistische geest.

In de gunstige sfeer die zich na de Eerste Wereldoorlog aftekende, meende Looten dat er betere kansen waren voor de volkstaal. Als erevoorzitter patroneerde hij toen de Union des Cercles flamands de France, het latere Vlaamsch Verbond van Frankrijk Vlaamsch Verbond van Frankrijk
Lees meer
, een jongerenbeweging – aanvankelijk beperkt tot seminaristen – die de studie en het gebruik van de volkstaal in ere wilde herstellen. Looten beoogde een samenwerking tussen het Vlaamsch Verbond en het Comité flamand. Het belang van de volkstaal stelde hij nooit boven dat van het Frans en wars van eventuele separatistische neigingen pleitte hij ervoor om alles binnen een zuiver regionalistisch kader te houden (zie Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer
). Hij distantieerde zich van Jean-Marie Gantois Gantois, Jean-Marie
Priester Jean-Marie Gantois (1904-1968) speelde een belangrijke rol in de Vlaamse beweging in Frans-Vlaanderen en kwam daarbij uit voor een Diets en radicaal-rechts standpunt. Na de Tweed... Lees meer
, de onbetwiste voorman van het Verbond, toen die de beweging verder stuwde dan Looten lief was.

Wel werd mede onder impuls van Looten in 1926 in Rijsel de eerste leerstoel Nederlands opgericht.

Werken

– Artikelen in Annales du Comité flamand de France, Bulletin du Comité flamand de France, Revue de Lille, Le Lion de Flandre.
– Etude littéraire sur le poète Néerlandais Vondel, 1889.

Literatuur

– M. Nuyttens, Camille Looten (1855-1941). Priester, wetenschapsman en Frans-Vlaams regionalist, 1981.

Suggestie doorgeven

1973: Luc Verbeke (pdf)

1998: Michel Nuyttens

2023: Redactie

Databanken

Inhoudstafel