Maatschappij der Nederlandse Letterkunde

De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MdNL) werd op 18 juli 1766 opgericht door taal- en letterkundigen en historici in de Nederlandse universiteitsstad Leiden. Het doel was om de ‘Nederlandsche taalkunde, dichtkunst, welsprekendheid, oudheid- en historiekunde’ te stimuleren. De organisatie is nog altijd gevestigd in deze stad, waar haar boeken- en handschriftenverzameling en de aan haar gelegateerde archief- en documentatiecollecties van en over figuren uit het Nederlandse culturele en literaire leven sinds 1876 zijn ondergebracht in de universiteitsbibliotheek. De MdNL telt momenteel omstreeks 1600 leden, waaronder een behoorlijk aantal uit Vlaanderen en in mindere mate uit Zuid-Afrika. Men kan alleen lid worden als men daartoe wordt voorgedragen en verkozen.

In het Jaarboek wordt verslag gedaan van de uitgebreide en uiteenlopende werking van de organisatie. De levensberichten van overleden leden die erin werden en worden opgenomen, zijn van belang voor de geschiedenis van de Vlaamse beweging, gezien de betrokkenheid – zeker in het verleden – van een behoorlijk aantal leden bij de Vlaamse en de Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer beweging.

Werking en initiatieven

De organisatie telt een aantal gespecialiseerde werkgroepen, onder meer betreffende de geschiedenis en cultuur van de 17de en van de 18de eeuw en de Indische letteren. De MdNL bestaat uit een Noordelijke en een Zuidelijke Afdeling en beschikt over een vertegenwoordiger in Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Deze bijdrage belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en Zuid-Afrika van de 19de tot de 21ste eeuw. Lees meer . De jaarlijkse Huizingalezing in de Pieterskerk in Leiden wordt mee georganiseerd door de MdNL.

De MdNL staat verder in voor de publicatie van drie periodieken: Accolade, Nieuw Letterkundig Magazijn en Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde.

De organisatie bekroont ook creatieve literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer (Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs), essayistiek (Wijnaendt Franckenprijs) biografieën (Henriëtte de Beaufortprijs), cultuurhistorische studies (Henriette Roland Holstprijs) en publicaties inzake teksteditie, lexicografie en lexicologie (Dr. C. Kruyskampprijs) Om de vijf jaar wordt de Prijs voor Meesterschap toegekend ter bekroning van een geheel oeuvre op literair of cultuurhistorisch gebied.

In 1999 nam de MdNL het initiatief tot de Digitale Bibliotheek der Nederlandse Letteren (DBNL), een permanent project dat sinds 2020 wordt ondersteund door de Taalunie, de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag en de Vlaamse Erfgoedbibliotheek. 

Via een zogeheten Contactcommissie werd vanaf 1947 een tijdlang geprobeerd om de relaties met Vlaanderen te intensifiëren, maar die pogingen om een structurele verankering uit te bouwen werden intussen stopgezet. Vlaamse leden nemen gewoon deel aan de vergaderingen, werkgroepen en commissies in Nederland en nemen ook bestuursfuncties op (zie Nederland-Vlaanderen Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer ).