Nationaal Vlaamsch Comiteit tot Verdediging van de Vlaamsche Zaak in België

Organisatie
Sam Van Clemen (2023, tekstredactie), Koen Hulpiau (1998)

Het Nationaal Vlaamsch Comiteit tot Verdediging van de Vlaamsche Zaak in België was een kortstondig in Nederland gevestigde formatie, waarvan de in 1914 naar Nederland getrokken Vlamingen René de Clercq, Leo Meert, Karel van den Oever en Dirk de Vos de hoofdfiguren waren.

Alternatieve naam
Nationaal Vlaams Comité tot Verdediging van de Vlaamse Zaak in België
Oprichting
januari 1917
Stopzetting
februari 1917
Leestijd: 2 minuten

Men voelde onder de activisten, zowel in Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer
als in het bezette België, de noodzaak van een centraal leidend orgaan van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Op 5 januari 1917 stuurden René de Clercq De Clercq, René
Lees meer
en Leo Meert namens het Comiteit een telegram aan Woodrow Wilson, waarin ze de Amerikaanse president hun sympathie betuigden met zijn pogingen om tot een spoedige en duurzame vrede te komen op grond van de bescherming van de rechten en vrijheden van kleine volkeren. Ze spraken de hoop uit dat dit zou leiden tot het herstel van een neutraal België met daarbinnen autonomie voor het tot dusver in hun ogen zo verongelijkte Vlaanderen.

Het eigenmachtige optreden van het Comiteit in Nederland wekte ontstemming bij de activisten in België. Het misnoegen werd nog groter toen bleek dat het Nationaal Vlaamsch Comiteit in Nederland ook een nota overhandigd had aan baron Fallon, de Belgische gezant in Den Haag, met het verzoek die door te sturen aan de Belgische regering in Le Havre. Ook in deze nota werd de verwachting uitgesproken dat een neutraal en onafhankelijk België spoedig hersteld zou zijn en dat de noden en rechten van het Vlaamse volk erkenning zouden vinden.

Raad van Vlaanderen

Op de vergaderingen van activisten in Brussel werd het optreden van het Comiteit met klem afgekeurd. Zo werd op 15 januari beslist De Clercq een brief te sturen met het verzoek niet meer in het openbaar op te treden zonder voorafgaand overleg met de Brusselse groep. In Brussel was men ondertussen druk bezig een leidend orgaan te scheppen om op te treden in naam van het Vlaamse volk. Op 4 februari 1917 werd zo in de Belgische hoofdtsad een Vlaamsch Nationale Landdag Vlaams Nationale Landdagen
De Vlaams Nationale Landdagen waren Vlaams-nationalistische manifestaties, meestal in open lucht, tijdens het interbellum georganiseerd door Staf de Clercq in Kester en later door het VNV... Lees meer
gehouden waar de activistische Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer
werd opgericht.

In het tijdschrift De Toorts De Toorts
De Toorts verscheen tussen 1916 en 1921 en werd uitgegeven in Utrecht. De ondertitel van het tijdschrift luidde: Staat- en Letterkundig weekblad voor Holland, Vlaanderen en Zuid-Afrika on... Lees meer
bleef men nog wat nakaarten over het vredesinitiatief van president Wilson, maar het Comiteit in Nederland doofde uit als een nachtkaars.

Literatuur

De Toorts,10 juni 1916-13 januari 1917.
– A.J. Van Vessem, Perskroniek, in: Dietsche Stemmen, 1918.
– A.L. Faingnaert, Verraad of zelfverdediging?, 1933.
– H.J. Elias, 25 jaar Vlaamse Beweging 1914-1939, dl. 1, 1969.
– L. Wils, Flamenpolitik en aktivisme, 19741
– K. Hulpiau, René de Clercq (1877-1932). Een monografie, 1986.
– L. Wils, Onverfranst, onverduitst?, 2014.

Suggestie doorgeven

1975: Lammert Buning (pdf)

1998: Koen Hulpiau

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel