Nicolaïkring
De Nicolaïkring (1854-1900) werd in Halen opgericht als eerste Limburgse Nederlandstalige letterkundige vereniging buiten het onderwijs.
De Nicolaïkring werd opgericht in 1854 te Halen door pastoor Jan-Baptist de Grove De Grove, Jan-Baptist
Jan-Baptist De Grove (1813-1867) was priester in Halen en Hopmaal. Hij stimuleerde het beginnende Vlaamse taal- en cultuurbewustzijn. Lees meer , die tevens voorzitter werd. De kring is vernoemd naar Ferdinand-Joseph Nicolay, een Waalse handelaar die geld had geschonken aan het Halsense Bureau van Weldadigheid.
De Nicolaïkring geldt als de eerste Limburgse Limburg
Lees meer Nederlandstalige letterkundige vereniging buiten het onderwijs. Hij diende als voorbeeld in 1858 bij de oprichting van De Vlaemsche Broeders van Limburg Vlaemsche Broeders van Limburg
De Vlaemsche Broeders van Limburg was een Limburgs katholiek letterkundig genootschap (1858-1869). Lees meer .
Na de benoeming in 1860 van De Grove tot pastoor van Horpmaal, maakte de werking van de kring een minder actieve periode door. Een nieuw bestuur, met als bezieler notaris Eugeen de Booseré, zorgde vanaf 1870 voor een heropleving.
De Nicolaïkring was in de eerste plaats een leeskring, maar leden presenteerden tijdens de bijeenkomsten ook hun literaire opstellen. Verder werden er toneelstukken opgevoerd en nam de vereniging deel aan plaatselijke stoeten.
In 1872 sloot de Nicolaïkring zich aan bij het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer . De vereniging bleef voortbestaan tot ongeveer 1900. Daarna is er geen spoor meer terug te vinden van haar werking. Het archief van de Nicolaïkring wordt bewaard in de Bibliotheek Hasselt Limburg.
Literatuur
– G. Dewalque, Nicolay (Ferdinand-Joseph), in: Biographie nationale, 1899, dl. 15, pp. 698-700.
– P.-J. Maas, Kort overzicht van de geschiedenis van de stad Halen, [s.d.], pp. 148-150.
– F. van Vinckenroye, Jan-Baptist De Grove (1913-1867), een wekker van Vlaams Taal- en Cultuurbewustzijn in Limburg, in: Het Oude Land van Loon, 1984, dl. 39, pp. 187-205.
– F. van Vinckenroye, ‘De Nicolaïkring van Halen’. In: Limburg, 1990, dl. 69, pp. 17-22.
– K. Verhelst, Inventaris van het archief van de Nicolaïkring uit Halen, 2003.
Redactiegeschiedenis
Redactiegeschiedenis
2024: Sam Van Clemen