Peters, Hendrik

Persoon
Filip Boudrez (2023, ongewijzigd), Filip Boudrez (1998)

Hendrik Peters (1806-1855) was leraar en auteur van bijdragen over onderwijs en taalkunde. Hij was ook de uitgever van het maandblad De Middelaer.

Volledige voornaam
Hendrik J.
Geboorte
Weert, 6 oktober 1806
Overlijden
Kerkrade, 1855
Leestijd: 2 minuten

Werd na zijn studies aan het seminarie in Luik in 1831 benoemd als leraar in het Klein Seminarie in Rolduc. Hij gaf er lessen Nederlands en gebruikte daarvoor eerst de spraakkunst van Jan Terbruggen Terbruggen, Jan A.
De Antwerpse onderwijzer Jan Terbruggen (1755-1819) ontwierp een accentspelling en een spraakkunst van het Nederlands, die tot 1844 werden gebruikt in de provincie Antwerpen. Lees meer
en later die van Jan-Baptist David David, Jan-Baptist
Jan-Baptist David (1801-1866) was een katholiek priester, en vanaf 1834 hoogleraar nationale taal, letterkunde en geschiedenis aan de Katholieke Universiteit in Mechelen en Leuven. Hij sp... Lees meer
. Op taalkundig vlak pleitte hij voor een integratie van Noord en Zuid op voorwaarde dat wat typisch Vlaams was, zou behouden blijven. Daarom mocht volgens Peters de spelling Siegenbeeck niet zomaar worden overgenomen maar moest ze worden aangepast aan de Vlaamse traditie en Vlaamse manier van spreken, anders zouden de Vlamingen hun eigenheid verliezen. Samenwerking op taalkundig vlak toonde volgens Peters aan dat toenadering tussen België en Nederland mogelijk bleef. Vanaf het einde van de jaren 1830 was hij samen met zijn collega en oud-leerling Jan B. Janné Janné, Jan
Priester Jan Janné (1816-1869) stimuleerde als leraar en onderwijsinspecteur in Limburg het gebruik van het Nederlands. Lees meer
lid van Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer
. Uit het contact dat hij met David had, ontstond in 1840 het Vlaamsgezind maandblad De Middelaer De Middelaer
Het maandblad De Middelaer of Bydragen ter bevordering van tael, onderwys en geschiedenis verscheen tussen oktober 1840 en juli 1843 in Leuven als spreekbuis van een groep katholieke Vla... Lees meer
. Peters was redacteur en bezieler van het blad. Zijn artikelen behandelden in de eerste plaats het onderwijs en het spellingprobleem. Inzake onderwijs verdedigde hij het moedertaalonderricht. Zijn ideeën over de spellingskwestie schreef hij ook neer in zijn Taelkunde. Vertoog over de Nederduytsche spelling. Toen in 1843 het Klein Seminarie werd overgebracht van Rolduc naar Sint-Truiden koos Peters voor Nederland en ging hij over naar het vicariaat Roermond.

Werken

– Artikelen in De Middelaer; Taelkunde. Vertoog over de Nederduytsche spelling.

Literatuur

– L. Wils, Kanunnik Jan David en de Vlaamse Beweging van zijn tijd, 1957.
– M. Hanson, '"Utile Dulci": De Vlaamse lettergilde van het kleinseminarie van Sint-Truiden in de 19de eeuw', in Limburg, jg. 63, nr. 1 (1984), p. 34-37.
– id., Van Frans naar Nederlands. De taalsituatie in het Limburgs middelbaar onderwijs 1830-1914, 1990.

Suggestie doorgeven

1998: Filip Boudrez

2023: Filip Boudrez

Inhoudstafel