Plancquaertisme

Begrip
Frans-Jos Verdoodt (2023, ongewijzigd), Frans-Jos Verdoodt (1998)

Het Planquaertisme was de meest Vlaamsgezinde strekking binnen het daensisme. Het is vernoemd naar Hector Plancquaert.

Leestijd: 2 minuten

Is de belangrijkste, radicaalste en meest Vlaamsgezinde strekking binnen de Daensistische beweging Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer
.

Het verschijnsel vormt een beweging-binnen-de-beweging en is nauw verbonden met de politieke loopbaan van Hector Plancquaert Plancquaert, Hector
Hector Plancquaert (1863-1953) was via zijn weekblad Het Recht een spilfiguur binnen de daensistische beweging. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij als radicale flamingant betrokken bi... Lees meer
. Naast laatstgenoemde dienen figuren als Aloïs de Backer De Backer, Aloïs
Notaris Aloïs de Backer (1858-1904) speelde een prominente rol in de daensistische beweging. Hij was volksvertegenwoordiger voor de Christene Volkspartij. Lees meer
, Gustaaf Doussy Doussy, Gustaaf
Gustaaf Doussy (1881-1941) was een Vlaamse arts die actief was in de Leuvense Vlaamsgezinde studentenbeweging, het daensisme en het democratisch Vlaams-nationalisme. Tijdens de Eerste Wer... Lees meer
, Frans Lambrecht, Bernard Minnebo Minnebo, Bernard
Bernard Minnebo (1867-1919) engageerde zich zowel in zijn woonplaats Brugge als daarbuiten in het daensisme. Lees meer
, Camiel Moeyaert Moeyaert, Camiel
Camiel Moeyaert (1868-1946) was een daensistisch publicist, drukker en politicus. Lees meer
, Petrus van den Abeele Van Den Abeele, Petrus
Drukker Petrus van den Abeele (1884-1983) was actief in de daensistische beweging, het activisme en de Frontpartij. Lees meer
, Albert van den Bruele Van den Bruele, Albert
Albert van den Bruele (1885-1943) behoorde tot de radicale daensistische beweging. Hij trad toe tot het activisme en werd lid van de tweede Raad van Vlaanderen. Lees meer
, Remi Vanderschelden Vanderschelden, Remi
Remi Vanderschelden was actief in de Daensistische Beweging, journalist en politicus en bevorderde samenwerking tussen Daensisten en Fronters. Frontsoldaat in WO I, politiek betrokken in... Lees meer
en anderen geheel of ten dele gerekend tot die strekking, samen met hun aanhang. Ook de Aalsterse jong- daensisten, die samen met Plancquaert in het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
traden, en Karel-Leopold van Opdenbosch Van Opdenbosch, Karel-Leopold
Karel-Leopold van Opdenbosch (1867-1940) was daensistisch en Vlaams-nationalistisch volksvertegenwoordiger. Hij kantte zich tegen de oprichting van het VNV. Ook was hij schepen en waarnem... Lees meer
, die samen met Plancquaert het daensistisch verzet tegen het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
organiseerde, behoren feitelijk tot het plancquaertisme.

In tegenstelling tot de strekking-Daens, huldigde het plancquaertisme het principe van de volstrekte autonomie van de Daensistische beweging, inzonderheid ten opzichte van de katholieke organisaties en de katholieke clerus. In die geest trachtte het al de daensistisch gezinde groepen in Vlaanderen samen te brengen in de Vlaamsch-Christene Volkspartij Vlaamsch-Christene Volkspartij
De Vlaamsch Christene Volkspartij (1897) was een verruiming van de daensistische Christene Volkspartij. Lees meer
, die in 1897 op initiatief van Plancquaert was opgericht.

Voornamelijk onder de invloed van zijn mentor Plancquaert, beïnvloedde het plancquaertisme de Daensistische beweging in antiklerikale, anti-royalistische en antimilitaristische zin. Tot het plancquaertistische radicalisme behoren eveneens de principiële agitatie tegen het kolonialisme en het hanteren van stakingen als politiek drukkingsmiddel.

Tijdens het interbellum kantten de meeste plancquaertisten zich tegen de katholieke en autoritaire strekking binnen het Vlaams- nationalisme, waarin de Daensistische beweging toentertijd systematisch werd geïntegreerd.

Suggestie doorgeven

1998: Frans-Jos Verdoodt

2023: Frans-Jos Verdoodt

Inhoudstafel