Rondetafelconferentie

Gebeurtenis
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

De rondetafelconferentie waren besprekingen gehouden in 1964-1965 door de drie traditionele partijen met betrekking tot de hervormingen der instellingen. Een aantal bepalingen zouden de basis vormen voor de eerste staatshervorming.

Alternatieve naam
Commissie voor de Hervorming van de Instellingen
Driepartijencommissie
Periode
1964 -
1965
Leestijd: 3 minuten

De Ronderafelconferentie (1964-1965) werd voorafgegaan door een ‘politieke werkgroep’, opgericht door de regering-Lefèvre (CVP-BSP), waarin ministers en parlementsleden van de twee regeringspartijen van gedachten wisselden over hervormingen van de staat. Deze werkgroep verwierp blijkens haar verslag van 24 oktober 1963 een federale staatsstructuur, maar vond een beperkte mate van cultuurautonomie wenselijk.

De regering daarop nodigde de twee meerderheidspartijen en de liberale oppositie uit om op basis van het verslag een overeenkomst uit te werken en installeerde op 14 januari 1964 een taalparitaire ‘Rondetafelconferentie’, ook ‘Driepartijencommissie’ en ‘Commissie voor de Hervorming van de Instellingen’ genoemd. In maart werden drie subcommissies geïnstalleerd: culturele aangelegenheden, decentralisatie en functionering van de wettelijke en uitvoeren

Het overleg werd met onderbrekingen voortgezet. Einde 1964 werd een akkoord bereikt. De PVV-delegatie weigerde dit goed te keuren wegens de voorgestelde grondwettelijke verankering van de vier taalgebieden en vooral de begrenzing van de Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer
se agglomeratie en trok zich terug. De CVP en de BSP keurden het verslag wel goed.

De besluiten van de conferentie werden 26 januari 1965 gezamenlijk bekend gemaakt tegenover de pers door de partijvoorzitters Leo Collard (BSP) en Paul Vandenboeynants (CVP). Ze omvatten onder andere de oprichting van twee cultuurraden met adviserende en uitvoeringsverordenende bevoegdheid bestaande uit vijftig benoemde leden; een bijzondere regel (de helft plus één van de bij een taalgroep ingeschreven parlementsleden) voor de goedkeuring van bepaalde wetten (wat de indeling van de parlementsleden in taalgroepen impliceerde); een bijzondere procedure voor de behandeling van wetsontwerpen en wetsvoorstellen die de relaties tussen beide gemeenschappen ernstig kunnen aantasten; administratieve en economische decentralisatie (versterking van de gemeentelijke autonomie en oprichting door één of meer provincies van ‘gewestelijke ontwikkelingsmaatschappijen’). Het akkoord voorzag ook in de oprichting van een taalparitaire ‘Vaste Commissie voor de verbetering der communautaire relaties’, om voorstellen te doen om de betrekkingen tussen de gemeenschappen te verbeteren en een statuut voor de Brusselse agglomeratie uit te werken.

Op basis van dit CVP-BSP-akkoord diende de regering-Lefèvre op 3 maart 1965 bij het parlement een ontwerp van verklaring tot herziening van de grondwet in. Het was aan de volgende regering om tot een structurele oplossing te komen om de verhoudingen tussen de taalgemeenschappen te pacificeren. De Rondetafelconferentie leverde bijgevolg bouwstenen en een aanzet voor de latere staatshervorming in 1970. Daartoe werd een Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen’ (20 oktober 1966) opgericht, kortweg de Commissie Meyers Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen
De Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen was een parlementair overlegorgaan in 1966-1968 om via dialoog een nieuwe communautaire p... Lees meer
, naar de voorzitter Paul Meyers (CVP),

Literatuur

La révision de la Constitution 1964 – 1965 (I) Courrier hebdomadaire du CRISP, 1965/12, nr. 280.

- La révision de la Constitution 1964 ‒ 1965 (II), Courrier hebdomadaire du CRISP, vol. 281, no. 13, 1965.

- La révision de la Constitution 1964 – 1965 (III), Courrier hebdomadaire du CRISP, vol. 296-297, 1965/28-29.

- T. Luykx en M. Platel,Politieke geschiedenis van België, 1985.

Suggestie doorgeven

1998: Nico Wouters

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel