Van Alsenoy, Jozef

Jozef van Alsenoy volgde middelbaar onderwijs aan het Sint-Stanislascollege in Berchem (Antwerpen), studeerde vervolgens aan de Katholieke Universiteit Leuven en behaalde in 1936 via de Centrale Examencommissie het doctoraat in de rechten. Datzelfde jaar schreef hij zich als advocaat in aan de Antwerpse balie. In juli 1941 werd hij als niet Nieuwe Orde-gezinde verkozen tot secretaris van het bestuur van de Vlaamse Conferentie van de Balie van Antwerpen Vlaamse Conferentie van de Balie van Antwerpen
Lees meer , een functie die hij bekleedde tot 1945.

Magistraat

Na de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer stapte Van Alsenoy van de advocatuur over naar de magistratuur en was hij achtereenvolgens adjunct-referendaris bij de Antwerpse rechtbank van koophandel, vrederechter van het kanton Berchem en voorzitter van de arbeidsrechtbank in de Scheldestad. Tegelijk nam hij bestuursfuncties op in diverse (stedelijke) adviescommissies, in het bijzonder in verband met de Antwerpse haven.

Auteur

Van Alsenoy, een liefhebber van literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer en beeldende kunst Beeldende kunst
De beeldende kunsten en de Vlaamse beweging onderhielden van 1830 tot vandaag een complexe en gelaagde relatie, die pendelde tussen gematigde sympathie, radicaal engagement en kritische a... Lees meer , publiceerde, in 1956 onder eigen naam een lang essay, De lof van de hypocrisie. Nadien koos hij voor het pseudoniem Dirk Wilmars, een verwijzing naar het dorpje Wimarsdonk op de rechteroever van de Schelde, dat door de uitbreiding van de Antwerpse haven in de loop van de jaren 1960 van de kaart werd geveegd en waarvan sinds 1966 alleen nog de kerk overblijft. Naast enkele tijdschriftbijdragen bracht Van Alsenoy onder die naam De losbandigen (1971), Om de dood te overwinnen zijn de kruipdieren gaan vliegen enz. (1974) en “Arm Vlaanderen” zingt: of het geluk der onbewusten (1975) uit. In laatstgenoemde boek bracht hij de 19de-eeuwse Antwerpse volkszanger Edmond de Weerdt opnieuw onder de aandacht.

Franstaligen in Vlaanderen

Onder dezelfde schuilnaam publiceerde Van Alsenoy ook twee boeken in verband met (de geschiedenis van) de Vlaamse beweging: De psychologie van de Franstaligen in Vlaanderen. De achtergrond van de taalstrijd (1966), waarvan in 1968 een Franse vertaling verscheen onder de titel Le problème belge. La minorité fracophone en Flandre en Diagnose Brussel (1971). Het eerste boek werd ingeleid door de voormalige christendemocratische eerste minister Theo Lefèvre Lefèvre, Theo
Theo Lefèvre (1914-1973) was een advocaat en politicus voor de Christelijke Volkspartij. Hij zetelde in de Kamer en was minister en premier in een periode van belangrijke wetgevende initi... Lees meer , die afkomstig was uit de Gentse Franstalige burgerij en het tweede door de Antwerpse socialistische burgemeester Lode Craeybeckx Craeybeckx, Lode
Lode Craeybeckx (1898-1976) was een socialistische politicus, die zich in zijn jeugd engageerde in het activisme tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hoewel hij later afstand nam van het radic... Lees meer , die zich sterk inzette voor het Nederlands en de Nederlandstaligen in Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer .  

De psychologie van de Franstaligen in Vlaanderen is geschreven vanuit een nadrukkelijk Vlaamsgezind perspectief (zie Taalminderheden: Franstaligen in Vlaanderen Franstaligen in Vlaanderen
Lees meer ). De auteur vergelijkt het gebrek aan bereidheid van de Franstaligen in Vlaanderen – zeker na de vastlegging van de taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer in 1962 – om zich aan te passen aan het taalgebruik van de overgrote meerderheid van de regio waar zij wonen, met de houding van strenggelovige joden, die hun leven eveneens goeddeels leiden naast de maatschappij waarvan zij geografisch deel uitmaken. Aan het slot van zijn historisch overzicht van de verfransing in Vlaanderen en zijn eigentijdse beschouwingen daarover, concludeert de auteur het volgende: ‘Alle taalproblemen, behalve het Brusselse probleem, zijn in België opgelost als er in Vlaanderen geen Frantalige minderheid meer bestaat’. Dat de intellectuele en maatschappelijke emancipatie van Vlaanderen in het midden van de jaren 1960 nog verre van voltooid was, schreef hij mee toe aan het feit dat de Franstaligen in Vlaanderen aan hun machtsposities vasthielden, in combinatie met de sociale status die het Frans – mede door hun invloed in tal van domeinen – nog altijd had.

Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer

Diagnose Brussel, eveneens opgesteld vanuit een expliciet flamingantische inspiratie, presenteert een historisch-sociologische analyse van de oorzaken en de gevolgen van de vaststelling dat de meeste Vlamingen die naar Brussel verhuisden en verhuizen zich conforme(e)r(de)n aan de maatschappelijke dominantie van het Frans in de Belgische hoofdstad. De conclusies die Dirk Wilmars formuleerde aan het eind van Diagnose Brussel werden tegengesproken door de evolutie van de (taal)verhoudingen tijdens de halve eeuw die verliep sinds de publicatie ervan: ‘De door een Vlaamse elite gevormde kern zal zich uitbreiden omdat er steeds meer gecultiveerde Vlamingen weerstand zullen bieden aan de verfransing. Er ontstaat een zekere tweetaligheid, voornamelijk in de leidende kringen, die de Nederlandse cultuur gunstig gezind is. De Vlaamse jeugd zal gedeeltelijk de zwakheid van haar ouders goedmaken door zonder complexen steeds in Brussel Nederlands te spreken’. De realiteit in Brussel en de Vlaamse Rand Vlaamse Rand
De Vlaamse Rand omvat de negentien gemeenten grenzend aan Brussel of aan een faciliteitengemeente. De relatie tot Brussel leidt er tot specifieke uitdagingen. Lees meer errond heeft zich – mede door de grote en diverse immigratie en de aanwezigheid van heel wat Europese en niet-Europese internationale instellingen en bedrijven – heel anders ontwikkeld dan Van Alsenoy voorzag. Al heeft het Nederlands in het algemeen en het Nederlandstalig onderwijs in het bijzonder vandaag in Brussel wel een hogere maatschappelijke status dan toen de auteur Diagnose Brussel een halve eeuw geleden publiceerde.