Van der Straeten, Edmond

Persoon
Ciel Vroman (2023)

Edmond van der Straeten (1826-1895) was een Belgische musicoloog uit Oudenaarde. Hij schreef verschillende studies over muziek- en theatergeschiedenis in de Nederlanden en was muziekrecensent voor de tijdschriften Le Nord, L’Echo en L’Étoile belge.

Geboorte
Oudenaarde, 3 december 1826
Overlijden
Oudenaarde, 25 november 1895
Leestijd: 3 minuten

Levensloop

Edmond van der Straeten werd op 3 december 1826 geboren in Oudenaarde als zoon van koopman Karel van der Straeten en Catharina Versmessen. Hij studeerde rechten aan de Rijksuniversiteit Gent. In de jaren 1850 ging hij in de leer bij de componisten Charles Bosselet (1812-1873) en François-Joseph Fétis (1784-1871) aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Daar raakte hij bevriend met de Vlaamsgezinde componist Peter Benoit Benoit, Peter
Peter Benoit (1834-1901) was een Vlaamsgezinde componist en muziekpedagoog. Lees meer
en componeerde hij enkele muziekstukken.

Na zijn studies werkte Van der Straeten als secretaris van Fétis. In die functie inventariseerde en bestudeerde hij samen met Fétis de muziekcollecties van de Koninklijke Bibliotheek en het Koninklijk Conservatorium. In 1859 ging hij aan de slag als catalograaf bij de Koninklijke Bibliotheek en vervolgens werkte hij vanaf 1862 bij het Rijksarchief. In die functies schreef hij enkele muziekhistorische studies.

Van der Straeten overleed te Oudenaarde op 25 november 1895.

Muziekhistoricus en -recensent

Van der Straetens vroege interesse in ( muziek Muziek
Lees meer
)geschiedenis resulteerde in muziekhistorische studies over zijn geboortestad Oudenaarde zoals Recherches sur la musique d’Audenarde avant le XIXe siècle (1856). In opdracht van de Belgische regering maakte hij studiereizen in Spanje, Italië, Duitsland Duitsland & Vlaanderen
Van de eerste helft van de 19de eeuw tot 1945 stond het Duitse beeld van Vlaanderen in het teken van etnisch-culturele verbondenheid. Die romantische perceptie leefde vooral bij een beper... Lees meer
en Frankrijk Frankrijk & Vlaanderen
De verhouding tussen Vlaanderen en Frankrijk werd altijd gekenmerkt door een aanzienlijke dubbelzinnigheid. Hoewel er lange tijd een grote affiniteit met de Franse cultuur bestond, werd d... Lees meer
waar hij onderzoek deed in verschillende archieven en bibliotheken om de Belgische muziekgeschiedenis te reconstrueren. Het resultaat daarvan was zijn achtdelige La musique au Pays-Bas avant le XIXe siècle (1867-1888).

Van der Straetens onderzoek naar muzikanten uit de Nederlanden die in Italië en Spanje werkten – met name over de polyfonisten van de Franco-Vlaamse school – mondde uit in twee aparte werken. Met zijn tweedelige Le théâtre villageois en Flandre (1874-1881) schreef hij een geschiedenis van het volkstheater in Vlaanderen van de middeleeuwen tot het einde van de achttiende eeuw. Hij was ook de auteur van verschillende bijdragen in de herziene editie van de Biographie Universelle des Musiciens et Bibliographie générale de la Musique (1860-1881) van zijn leermeester Fétis.

Van der Straeten schreef eveneens muziekrecensies voor Brusselse dagbladen als Le Nord, L’Echo en L’Étoile belge. Hij was daarin lovend over de programmatische muziek van de Neudeutsche Schule en de werken van de Duitse componist Richard Wagner (1813-1883), met wie hij regelmatige contacten onderhield. Hij gold daardoor als de Wagner-expert bij uitstek en droeg sterk bij aan de popularisering van de romantische, nationalistisch geïnspireerde muziek in België.

Werken

– Recherches sur la musique d’Audenarde avant le XIXe siècle, 1856.
– La musique aux Pays-Bas avant le XIXe siècle, 8 dln., 1867-1888.
– Muzikale feesten van Weimar, 1871.
– Le théâtre villageois en Flandre : histoire, littérature, musique, religion, politique, mœurs, 2 dln., 1874-1881.
– Les musiciens néerlandais en Italie, Brussel, 1882.
– Les musiciens néerlandais en Espagne, Brussel, 1885.

Literatuur

A. Pougin, Vanderstraeten (Edmond), in: F. Fétis, Biographie Universelle des Musiciens, 1880, pp. 602-603.
F.J. van den Branden en J.G. Frederiks, Edmond van der Straeten, in: Biographisch woordenboek Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde, 1888-1891, p. 764.
– R.B. Lenaerts, Edmond van der Straeten, in: Die Musik in Geschichte und Gegenwart, 1965, pp. 1434-1435.
F. Roquet, Vander Straeten, [Vanderstraeten, Van der Straeten], Edmond, in: F. Roquet, Lexicon Vlaamse componisten geboren na 1800, 2007, pp. 749-750.
J. Dewilde, Van der Straeten, Edmond, laatst geraadpleegd op 2022, op: https://www.svm.be/componisten/van-der-straeten-edmond.

Suggestie doorgeven

1975: Karel Wauters (pdf)

1998: Martina De Moor

2023: Ciel Vroman

Databanken

Inhoudstafel