Van Robays, Edward

Persoon
Romain Vanlandschoot (2023, aanvulling), Claude Duhamel (1998)

Edward van Robays (1855-1906) was een Vlaamsgezinde priester die er onder meer voor ijverde om de wiskundige vaktaal in de humaniora te vernederlandsen.

Geboorte
Egem, 2 februari 1855
Overlijden
Barhamur, 30 mei 1906
Leestijd: 2 minuten

Edward van Robays werd tot priester gewijd op 22 mei 1880 en was leraar aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge. Onder principaal Hendrik Rommel ontwikkelde Van Robays een intense samenwerking met Jules Delorge, leraar aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
, om de wiskundige vaktaal in de humaniora te vernederlandsen (in het licht van de taalwet van 15 juni 1883 op het officieel middelbaar onderwijs Middelbaar onderwijs
De geschiedenis van het middelbaar onderwijs is nauw verweven met die van de Vlaamse beweging. Tot diep in de 20ste eeuw bleef de middelbare school een grotendeels Franstalig bastion van ... Lees meer
). Toen Guido Gezelle in oktober 1885 bij een voordracht in Tielt over Leonardus L. de Bo De Bo, Leonardus
Leonard-Lodewijk de Bo (1826-1885) was een priester, jarenlang leraar aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge en overleden als pastoor-deken van Poperinge. Hij was lexicoloog van het West... Lees meer
de opstandige studentenbeweging Studentenbeweging
Lees meer
bekritiseerde, nam hij afstand van de dichter.

Van Robays was betrokken bij zowel Rond den Heerd Rond den Heerd
Rond den Heerd was een West-Vlaams geïllustreerd volks- en taalkundig weekblad, dat naar Engels model werd gesticht door James Weale en Guido Gezelle. Het profileerde zich als een ‘leer- ... Lees meer
als Biekorf Biekorf
Biekorf is een West-Vlaams tijdschrift dat in 1890 werd opgericht door flaminganten uit het milieu van Dietsche Biehalle. In het begin was het een leesblad gericht op taal. Biekorf bestee... Lees meer
. Als spilfiguur in de besprekingen rond de oprichting van Biekorf, raakte hij betrokken bij de redactie van De Vlaamsche Vlagge De Vlaamsche Vlagge (1875-1933)
De Vlaamsche Vlagge (1875-1933) was een West-Vlaams scholieren- en studententijdschrift onder wisselende redactie van seminaristen, universiteitsstudenten en priester-leraars. Het ademde ... Lees meer
. In 1890 nam hij de plaats van Emiel Demonie Demonie, Emiel
Emiel Demonie (1846-1890) was een Vlaamse Rooms-katholieke priester en maakte deel uit van de blauwvoeterijbeweging. Hij behoorde als leraar tot de kring rond Hugo Verriest en had Albrech... Lees meer
over in het geheime genootschap Swighenden Eede Swighenden Eede
De Swighenden Eede was een geheim eedverbond van priesters en leken dat aan de basis lag van het flamingantische studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge. Lees meer
dat De Vlaamsche Vlagge leidde en waarmee hij daarvoor ook al verschillende malen contact had gehad. Zijn slechte verhouding met de Brugse bisschop, Mgr. Johannes Faict Faict, Johannes
Johannes Faict (1813-1889) was bisschop van Brugge (1864-1894). In het eerste decennium van zijn episcopaat steunde hij de katholieke Vlaamse beweging. Vanaf 1875 voerde hij een repressie... Lees meer
deed hem echter op 24 november 1892 beslissen om in te treden bij de jezuïeten en anderhalf jaar later vertrok hij naar India om er tot aan zijn dood te blijven werken.

Literatuur

– P. Allossery, Onze Westvlaamsche zendelingen, 1936.
– P. Boxtaele, Rond den Heerd en de Nederlandse wiskundige vaktaal, in: Wetenschappelijke tijdingen, 17, nr. 3, (1957), kol. 133-138.
– L. en L. Vos-Gevers, Dat volk moet herleven. Het studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge 1875-1933, 1976, p. 94, 95, 234.
– J. Geldhof, Twee brieven van Edward Van Robaeys [aan G. Gezelle], in: Opstellen omtrent Gezelle, spec. nr. Biekorf, 80, 1980, nr. 7-10, p. 357-360.
– L. Gevers, Bewogen jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging 1830-1894, Leuven, 1987.
– R. Vanlandschoot, Hugo Verriest. Biografie, Tielt, 2014.

Suggestie doorgeven

1975: Romain Vanlandschoot (pdf)

1998: Claude Duhamel

2023: Romain Vanlandschoot

Databanken

Inhoudstafel