Vlaamsche Volkspartij

Opgericht te Brussel in 1892 door een groep jonge intellectuelen van de 'neutrale' liberale flamingant Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer ische strekking rond Maurits Josson Josson, Maurits
Maurits Josson (1855-1926) was een liberale Brusselse jurist die ijverde voor de vernederlandsing van het openbare leven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vervulde hij een trekkersrol binne... Lees meer .

In het ontstaan van deze partij speelde de onmachtspositie van de flaminganten binnen de Brusselse liberale partij Liberale Partij (1846-1961)
Lees meer een grote rol: zij waren er de speelbal van de doctrinairen en progressieven en slaagden er niet in om een federatief stelsel af te dwingen. Uiteindelijk opteerden zij voor een partij, die openstond voor vrijzinnigen en gelovigen en zetten ze daarmee de Landdagtraditie ( Landdagbeweging Landdagbeweging
De Landdagbeweging, die zich ontwikkelde vanaf de vroege jaren 1860, vormde tot aan de Eerste Wereldoorlog de aanzet tot een reeks al dan niet succesvolle initiatieven tot samenwerking va... Lees meer ) verder. Niettemin waren het vooral vrijzinnigen die er in actief waren. De concrete aanleiding tot de oprichting van de Vlaamsche Volkspartij werd gevormd door de mislukking van de onderhandelingen tussen de flaminganten en de twee Brusselse liberale kiesverenigingen, de doctrinaire Ligue libérale en de progressieve Association libérale, over het aanduiden van eigen Vlaamse kandidaten voor de parlementsverkiezingen van 1892. De Liberale Vlaamsche Bond Liberale Vlaamsche Bond van Brussel
Lees meer , De Veldbloem De Veldbloem
Lees meer en het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer hadden daartoe een front gevormd in de Verenigde Vlamingen. Daarbinnen uitte het protest tegen de gang van zaken zich via een groep rond de progressist Xavier Havermans Havermans, Xavier
Lees meer enerzijds en via Josson, Emile de Veen De Veen, Emile
Emile de Veen (1869-1954) was ambtenaar en jurist. Hij was de eerste Nederlandstalige voorzitter van het Rekenhof vanaf 1931 en speelde een actieve rol binnen het liberale verenigingsleve... Lees meer , Lodewijk de Raet De Raet, Lodewijk
Lodewijk de Raet (1870-1914) was een econoom en ambtenaar die in belangrijke mate bijdroeg aan de theorievorming over de Vlaamse beweging en deze van een sociaaleconomisch denkraam voorza... Lees meer en René Verbeeck Verbeeck, René
René Verbeeck (1904-1979) is de auteur van elf dichtbundels. Hij stond mee aan de wieg van de literaire tijdschriften De Tijdstroom (1930-1934) en Vormen (1936-1940) en richtte in 1937 de... Lees meer anderzijds. Uiteindelijk reageerde Josson met de oprichting van een eigen Vlaamsche Volkspartij-lijst. J.K. Beving, leidde het propagandakomitee. Alfons Prayon-van Zuylen Prayon-Van Zuylen, Alfons
Jurist en publicist Alfons Prayon-van Zuylen (1848-1916) was een vrijzinnige en progressieve flamingant, die zich zowel engageerde in het (Brusselse) liberale flamingantisme als in de sam... Lees meer , die samen met De Raet een grote rol speelde in het opstellen van het programma, vervoegde zich bij de partij na de verkiezingen van 1892.

Als kiesvereniging fungeerde de nieuw opgerichte Vlaamsche Volksbond, die verschillende afdelingen telde in Brussel en geleid werd door J. Strang, Jef Verbeeck, Frans Reinhard Reinhard, Frans
Frans Reinhard (1850-1912) was een progressief-liberale en vrijzinnige Brusselse flamingant, die zich tijdens het laatste kwart van de 19de eeuw sterk engageerde in diverse initiatieven o... Lees meer , D. de Freyn. Het programma bouwde verder op de Verklaring van de rechten van den Vlaming (Landdag Antwerpen 1889) door de vervlaamsing van het gerecht Gerecht
Lees meer , het bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer , het onderwijs Onderwijs
Lees meer en het leger Leger
Lees meer na te streven en op het Manifest van De Veldbloem van 1886. Met de eis voor algemeen stemrecht met evenredige vertegenwoordiging en een – zij het beperkt en lokaal – referendum, zat de VVP op de lijn van de progressieven. Dit was ook het geval voor het financieel en sociaal-economisch programma. Zij verdedigde eveneens de afschaffing van het lotingsysteem voor de legerdienst en een vermindering van de oorlogsbegroting. Ze probeerde via haar programma eveneens de gunst te winnen van de boerenbevolking , die electoraal belangrijk zou worden bij de invoering van het algemeen stemrecht.

Zowel over de militaire programmapunten als de te voeren agrarisch-commerciële politiek verschilden de meer 'neutrale' Josson en de eerder 'liberale' Prayon-Van Zuylen van mening. Ze polemiseerden via hun respectievelijke persorganen Schild en Vriend Schild en Vriend
Schild en Vriend (1892-1893) was het weekblad van de Brusselse Vlaamsche Wacht. Lees meer en De Flamingant De Flamingant
Lees meer . Reinhard en J. Verbeeck slaagden er niet in deze strekkingen te verzoenen. Uiteindelijk nam Prayon in 1893 ontslag uit het middenbestuur en in 1894 werd de groep rond De Flamingant uitgesloten. Na 1895 verlieten de belangrijkste initiatiefnemers, Josson en Beving, de partij en keerden de meeste liberale progressieve flaminganten terug naar de Association libérale. De Vlaamsche Volksbond bleef wel verder bestaan en de VVP probeerde het via een naamsverandering in Nationale Volkspartij (1899) in 1900 en 1906 electoraal beter te doen dan bij de vorige verkiezingen (van 1892, 1894 en 1895), maar tevergeefs. De concurrentie van socialisten en progressieven, het algemeen meervoudig stemrecht met meerderheidssysteem en de interne tegenstellingen beperkten haar rekruteringskracht tot hoogstens enkele percentpunten. De VVP was ondertussen ook een lokaal Brussels initiatief gebleven omdat het Verbond van Vlaamsche Liberale Vereenigingen Verbond van Vlaamsche Liberale Vereenigingen
Lees meer geen gelijkaardige initiatieven in andere Vlaamse steden had wensen uit te bouwen, maar integendeel de voorkeur had gegeven aan een optreden als drukkingsgroep binnen de liberale partij.