Carnoy, Albert

Persoon
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), René Haeseryn (1998, aanvulling)

De Leuvense hoogleraar taalkunde Albert Carnoy (1878-1961) was een vooraanstaand plaatsnaamkundige. Als parlementslid en minister had hij oog voor de Vlaamse eisen.

Volledige voornaam
Albert J.
Geboorte
Leuven, 7 november 1878
Overlijden
Leuven, 12 januari 1961
Leestijd: 2 minuten

Albert Carnoy, zoon van een uit Doornik afkomstige hoogleraar wiskunde, doorliep in zijn geboortestad Leuven het lager en middelbaar onderwijs aan het Sint-Pieterscollege en studeerde er vervolgens aan de universiteit zowel Romaanse als klassieke filologie. Vanaf 1902 doceerde hij aan de faculteit wijsbegeerte en letteren en het instituut voor oriëntalistiek van zijn alma mater. Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
verbleef hij in de Verenigde Staten van Amerika, waar hij van 1915 tot 1918 doceerde aan de University of Pennsylvania en van 1918 tot 1919 aan de University of California. Carnoy was als taalkundige in België een pionier van de plaatsnaamkunde, een specialisme waarover hij veel publiceerde, meestal in het Frans.

Ondanks zijn Franstalige afkomst en opvoeding koesterde Carnoy zijn hele leven sympathie voor de Vlaamse beweging. In 1907 richtte hij in Leuven mee de Vlaamsche Drukkerij De Vlaamsche Drukkerij
De Vlaamsche Drukkerij was een katholieke drukkerij en uitgeverij die in 1907 in Leuven werd opgericht. In 1969 sloot de uitgeverij van de Vlaamsche Drukkerij de deuren. De drukkerij zelf... Lees meer
op, die onder meer de bladen Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer
en Hooger Leven Hooger Leven (1906-1914)
Het weekblad Hooger Leven was van 1906 tot 1914 een belangrijke spreekbuis van het katholieke flamingantisme. Lees meer
drukte en boeken uitgaf van Vlaamse katholieke auteurs.

Als senator voor Brussel (1921-1936) vertegenwoordigde Carnoy de christelijke arbeidersbeweging Christelijke arbeidersbeweging
In de christelijke arbeidersbeweging heeft steeds een uitgesproken belangstelling voor de Vlaamse kwestie bestaan. De groeiende invloed van deze beweging, in het kielzog van de democratis... Lees meer
en trad hij in 1923 op als verslaggever over het voorstel tot gedeeltelijke vernederlandsing van de Gentse universiteit Universiteit Gent
Lees meer
, de zogenaamde Nolf-wet.

Carnoy was van in de beginjaren bestuurslid van de in 1922 opgerichte Vlaamse Toeristenbond (VTB) Vlaamse Toeristenbond
VTB-VAB (1922) was een cultureel-toeristische organisatie die bijdroeg aan de ontwikkeling van het toerisme en de mobiliteit in Vlaanderen. Ze was door haar financiële en culturele slagkr... Lees meer
en in 1923 medestichter van de Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren
De Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren werd op 5 juli 1923 als pluralistische vereniging opgericht. Het wilde de verzuiling in het Vlaamse gemeenschapsleven doorbreken en zo e... Lees meer
in Brussel. Datzelfde jaar werd hij in opvolging van Marie-Elisabeth Belpaire Belpaire, Marie-Elisabeth
Marie-Elisabeth Belpaire (1853-1948) was een welgestelde Vlaamsgezinde auteur die verschillende projecten realiseerde ter promotie van de literatuur (zoals het tijdschrift Dietsche Warand... Lees meer
briefwisselend en in 1930 werkend lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
(nu KANTL), waar hij in 1940 een bestuursmandaat opnam.

Van 1927 tot 1929 was hij minister van Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid namens de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer
. In 1936 trok Carnoy zich terug uit de politiek.

Literatuur

– Professor Carnoy-hulde, 1949.
– Mélanges A. Carnoy, 1953.
– J. van Windekens, Een onvergetelijke figuur. Vaarwel aan professor Carnoy, in: De Standaard, 17 januari 1961.
– A. Maniet, In memoriam Albert Carnoy, in: L'Antiquité classique, jg. 29, 1960, nr. 2, pp. 305-311.
– K. Roelandts, Prof. Dr. Albert Joseph Carnoy, in: Jaarboek van de KVATL, 1963, pp. 329-334.
– id., Carnoy, Albert Jozef, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, dl. 1, 1964, kol. 300-302.

Suggestie doorgeven

1973: René Haeseryn (pdf)

1998: René Haeseryn (pdf)

2023: Sam Van Clemen

Databanken

Inhoudstafel