De Combe, Jozef

Jozef de Combe was werkzaam te Antwerpen als goudsmid in loonverband, verpleger, bediende, boekhouder en uitbater van een jeugdherberg. De Combe was kandidaat bij de gemeenteraadsverkiezingen van 18 oktober 1926 in Berchem. Hij stond waarschijnlijk op een Fronterslijst.

De Combes Vlaamsgezindheid ging hand in hand met zijn sociaal-revolutionair engagement, zoals blijkt uit zijn getuigenis in 1911: ‘Vlaamsche werklieden, vereenigt u, komt op tegen de verfranschte hoogere burgerij, die u wilt verdrukken, en omdat ge vlaming en vlaamsch zijt en omdat ge werkman zijt’. Zijn taalcultureel streven maakte deel uit van een breder maatschappelijk project.

Na de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer droeg De Combe als hoofdredacteur van het eerste nummer van De Internationale, spreekbuis van de Kommunistische Bond in Vlaanderen, en als uitgever van Staatsgevaarlik Staatsgevaarlik
Lees meer , het blad van de Clarté Clarté-groep
De Clarté-groep (1919-1921) was een internationale groepering van pacifistische intellectuelen, die ook in Vlaanderen een afdeling had. In haar tijdschrift De Nieuwe Wereldorde werden uit... Lees meer -groep, zijn steentje bij tot de verspreiding van de revolutionaire gedachte in Vlaanderen. Dat ging niet zonder slag of stoot: de Gerechtelijke Politie van Antwerpen legde in de zomer van 1919 een dossier aan over Staatsgevaarlik, dat als een ‘édition activiste’ werd omschreven. Als verantwoordelijke uitgever werd De Combe door de politie ondervraagd.

De Combe trad weliswaar op het voorplan in het communistische milieu, maar sommigen stelden zich vragen bij zijn capaciteiten. In een kritische brief van 20 maart 1920 aan zijn land- en geestesgenoot Jacq Engels sprak de Nederlandse communist en wiskundige Dirk Struik zijn reserves uit tegenover de meeste Belgische communisten en De Combe in het bijzonder. Hij noemde hem ‘een hoogst onbetrouwbare figuur’ met onvoldoende ‘kritisch besef van het communisme’.

De Combe was in de eerste plaats gekant tegen het bestaande burgerlijk-kapitalistisch bestel, maar zijn flamingantisme bleef daarmee verbonden. Zo lag hij op 20 oktober 1927 mee aan de basis van Het Vlaamse Kruis Het Vlaamse Kruis
Lees meer , dat in de eerste plaats werd opgericht als een Vlaamsgezind alternatief voor het Rode Kruis. De Combe werd een van de bestuursleden. Om de organisatie af te bakenen van het Belgische Rode Kruis typeerde hij het in de propagandabrochure Het Vlaamsche Kruis. Zyn doel en streven uitdrukkelijk als een ‘vredesinstelling’, die ‘de sociale, geneeskundige, hygienische en zedelyke belangen van het Vlaamsche volk’ diende te behartigen. Het bleek evenwel niet makkelijk om een sterke werking op te bouwen. Na het ontslag van algemeen secretaris E. Ilegems in de lente van 1929, nam De Combe tot begin maart 1930 zijn functie over. Zijn inzet voor het Vlaamse Kruis spoorde met zijn lidmaatschap van de in 1913 opgerichte Internationale Orde van Goede Tempelieren (IOGT), die zich ‘de zedelijke ontwikkeling en verheffing der menscheid’ ten doel stelde en daartoe de strijd aanbond tegen het alcoholgebruik.

In het kader van zijn strijd tegen alcoholverslaving kwam hij mee aan de basis te liggen van de Vlaamse Jeugdherbergcentrale. Tijdens een aan alcoholmisbruik gewijde vergadering van een subcommissie van de Antwerpse Provincieraad, waaraan hij namens Het Vlaamse Kruis deelnam, nam Victor Verheyen (Internationale Orde van Goede Tempelieren) het initiatief tot maatregelen om ‘de jeugd meer naar buiten, in de natuur te brengen’. Onder meer De Combe schaarde zich achter dit initiatief, dat in de lijn lag van zijn vooroorlogse denken en aansloot bij zijn alternatieve maatschappijvisie.

Op 5 mei 1931 werd de Vlaamse Jeugherbergcentrale (VJHC) met als voorzitter Verheyen en bezoldigd secretaris De Combe boven de doopvont gehouden. De Combe promootte de jeugdherbergen onder meer bij afdelingen van de Vlaamse Toeristenbond Vlaamse Toeristenbond
VTB-VAB (1922) was een cultureel-toeristische organisatie die bijdroeg aan de ontwikkeling van het toerisme en de mobiliteit in Vlaanderen. Ze was door haar financiële en culturele slagkr... Lees meer (VTB). Hij bleef secretaris van de VJHC tot in 1933 en bediende tot 1 mei 1934, toen zijn job sneuvelde bij een saneringsoperatie. Na zijn ontslag week De Combe uit naar Bouillon, waar hij de jeugdherberg Sur la Hauteur begon.