De Stroom

Publicatie
Ruben Mantels (2023, aanvulling), Marc Somers (1998)

De Stroom was een Antwerps activistisch tijdschrift dat verscheen van juli tot oktober 1918

Volledige titel
De Stroom : Algemeen maandschrift voor Vlaanderen
Periode
1918 -
1918
Leestijd: 1 minuut

De Stroom. Algemeen Maandschrift voor Vlaanderen was een activistisch Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
Antwerps blad, waarvan tussen juli en oktober 1918 vier nummers verschenen. ‘Het tijdschrift van de intellectuele en artistieke krachten, die op het ogenblik in Vlaanderen werkende zijn’, was onder meer gemodelleerd naar het door de Duitse bezetter in België verspreide algemeen-culturele, geïllustreerde maandblad Der Belfried Der Belfried
Der Belfried was vanaf 1916 een cultureel getint propaganda-tijdschrift voor de Flamenpolitik. Lees meer
.

Redactieleden waren Lode Baekelmans Baekelmans, Lode
Lode Baekelmans (1879-1965) was een Antwerpse schrijver en bibliothecaris. In 1933 werd hij de eerste conservator van het Museum van de Vlaamsche Letterkunde, nu het Letterenhuis, en werd... Lees meer
, Arthur Claus Claus, Arthur
Psychiater Arthur Claus (1861-1932) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme en aanvaardde een positie als hoogleraar aan de vernederlandste Gentse universiteit. ... Lees meer
, Jan Denucé Denucé, Jan
Jan Denucé (1878-1944) was een Vlaamsgezinde historicus en aardrijkskundige, die als conservator van het Plantin-Moretus Museum en stadsarchivaris een rol speelde in het Antwerpse cultuur... Lees meer
, Antoon Jacob Jacob, Antoon
Antoon Jacob (1889-1947) was een atheneumleraar en later hoogleraar in Hamburg en Gent. Hij was actief bij activistische tijdschriften, nadien in de amnestiebeweging en later de culturele... Lees meer
, Hendrik Mommaerts Mommaerts, Hendrik
Hendrik Mommaerts (1886-1980) werkte mee aan de voorbereiding en oprichting van de krant De Standaard en was tijdens de Eerste Wereldoorlog in leidinggevende functies betrokken bij het ac... Lees meer
, Max Oboussier Oboussier, Max
Antwerpenaar Max Oboussier (1888-1935) was tijdens de Eerste Wereldoorlog lid van de Raad van Vlaanderen. Ook was hij docent aan de Vlaamsche Hogeschool. Lees meer
, Marten Rudelsheim Rudelsheim, Marten
Marten Rudelsheim (1873-1920) was een progressief-liberale flamingant die tijdens de Eerste Wereldoorlog koos voor het activisme. Lees meer
, Walter Tamm Tamm, Walter
Walter Tamm (1886-1957) was een arts, die tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken raakte bij het activisme. Hij was onder meer een tijdlang lid van de Raad van Vlaanderen. In 1918 week T... Lees meer
, Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer
, Willem de Vreese De Vreese, Willem
Willem L. de Vreese (1869-1938) was een filoloog, bibliothecaris en Gentse hoogleraar, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol speelde in het activisme. Lees meer
en Emiel Wildiers Wildiers, Emiel
De Vlaamsgezinde advocaat Emiel Wildiers (1873-1957) was politiek actief voor zowel de daensistische, de katholieke als de Vlaams-nationalistische Frontpartij. Lees meer
. Eugène de Bock De Bock, Eugène
Eugène de Bock (1889-1981) was een Vlaamse uitgever en auteur. Hij was de oprichter en directeur van uitgeverij De Sikkel en stichtte ook mee de Vereniging ter bevordering van het Vlaamse... Lees meer
nam het redactiesecretariaat op zich. Naast een aantal redactieleden publiceerden ook Lucien Brulez Brulez, Lucien
Jurist Lucien Brulez (1891-1982) ijverde als student voor de vernederlandsing van het hoger onderwijs. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij docent aan de Vlaamsche Hogeschool. Ook was h... Lees meer
, Joris Fassotte Fassotte, Joris
Joris Fassotte (1882-1945) was een bankier en econoom, die een economische invulling gaf aan het Vlaams-nationalisme. Lees meer
, Pol de Mont De Mont, Pol
Pol de Mont (1857-1931) was een dichter, essayist, folklorist, journalist, kunstcriticus en redenaar. In al zijn activiteiten gaf hij de Vlaamse strijd absolute prioriteit. Decennialang w... Lees meer
, Gustaaf Schamelhout Schamelhout, Gustaaf
Gustaaf Schamelhout (1869-1944) was een arts die zich ook cultureel engageerde. Vooral na de Eerste Wereldoorlog ontpopte hij zich tot een expert in de antropologie en rassenkunde. Die in... Lees meer
en Gustaaf Vermeersch Vermeersch, Gustaaf
Gustaaf Vermeersch (1877-1924) was een romanschrijver in dienst van de spoorwegen. Hij zette zich in voor de Vlaamse beweging in Wallonië en was tijdens de Eerste Wereldoorlog activist.... Lees meer
in De Stroom. Van Paul van Ostaijen Van Ostaijen, Paul
Paul van Ostaijen (1896-1928) was een schrijver die met zijn poëzie, proza en kritische werk grote invloed heeft uitgeoefend op de Nederlandstalige literatuur. Zijn zoektocht naar een nie... Lees meer
werd het baanbrekende essay ‘Ekspressionisme in Vlaanderen’ opgenomen.

De Stroom beweerde geen eigen politiek programma te verdedigen, maar in de teksten werd het activisme wel meer of minder expliciet verdedigd. Het tijdschrift, met op het omslag een vignet van Paul Joostens en talrijke buitentekstplaten, bevatte stukken over literaire, artistieke, politieke, economische en wetenschappelijke thema’s. De Stroom werd uitgegeven door de Antwerpse boekhandel Flandria.

Literatuur

– J. van Grunderbeek, De Stroom, 1981.
– B. van Causenbroeck, Herman Vos. Van Vlaams-nationalisme naar socialisme, 1997.
– M. de Ridder, Paul van Ostaijen. De dichter die de wereld wilde veranderen, 2023.

Suggestie doorgeven

1975: Anne Baeyens (pdf)

1998: Marc Somers

2023: Ruben Mantels

Inhoudstafel