De Vlaemsche Rederyker

Publicatie
Mario Baeck (2023, aanvulling), Marc Carlier (1998)

De Vlaemsche Rederyker was een literair tijdschrift dat in Antwerpen verscheen tussen 1844 en 1856. Tot en met de jaargang van 1846 was de redactie in handen van Lodewijk van Hoogeveen-Sterck. Vanaf jaargang 1848 nam Pieter Frans van Kerckhoven deze taak over.

Volledige titel
De Vlaemsche Rederyker
Periode
1 juli 1844 -
1 augustus 1857
Leestijd: 2 minuten

De Vlaemsche Rederyker had als ondertitel ‘Tydschrift ter bevordering van Tael-, Dicht- en Letterkunde’ (zie Literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer
). Het verscheen maandelijks van 1 juli 1844 tot 1 augustus 1856. De jaargangen 1844 tot en met 1846 werden geredigeerd door de in 1843 naar Antwerpen uitgeweken Nederlander Lodewijk van Hoogeveen-Sterck, pseudoniem van Leonhard Sterk (1814-1854). Hij richtte het tijdschrift op nadat hij begin 1844 in onmin was geraakt met Emmanuel Rosseels Rosseels, Emmanuel
Emmanuel Rosseels (1818-1904) was een Antwerpse theaterauteur die ijverde voor een Nederlandstalig toneelrepertoire. Lees meer
, met wie hij samen de redactie van het Antwerpse literaire tijdschrift De Vlaemsche Letterbode De Vlaemsche Letterbode
De Vlaemsche Letterbode was een literair tijdschrift dat in Antwerpen verscheen tussen 1843 en 1845. De redactie was voor het grootste deel in handen van de bontwerker Emmanuel Rosseels.... Lees meer
(1843-1845) had gevoerd.

Na Van Hoogeveens terugkeer naar Nederland werd jaargang 1847 samengesteld door de eveneens naar Antwerpen uitgeweken Nederlander Adriaan Hendrik van Gorcum (1822-1865), de schoonbroer van Van Hoogeveen-Sterck. Daarna leidde Pieter Frans van Kerckhoven Van Kerckhoven, Pieter F.
Lees meer
het tijdschrift van 1848 tot midden 1856. Eén jaar later, op 1 augustus 1857, zou hij overlijden.

Inhoud en medewerkers

Van Hoogeveen-Sterck maakte van De Vlaemsche Rederyker een literair tijdschrift met een belangrijke Noord-Nederlandse inbreng. Poëzie, proza en recensies vulden grotendeels het maandblad. De redacteur beoefende de kritiek met fluwelen handschoenen in een periode dat het Antwerpse culturele en artistieke leven verziekt werd door onverholen vijandschappen, onder andere tussen Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer
en Pieter Frans van Kerckhoven.

Met Van Kerckhoven won de literaire kritiek in De Vlaemsche Rederyker aan scherpte. De nieuwe redacteur haalde fel uit naar Conscience en zijn medestanders. Hij poneerde ook politieke stellingnamen, onder meer over Vlaamse ontvoogding en volksverheffing. Het tijdschrift evolueerde in liberale richting. Onder Van Kerckhoven waren belangrijke medewerkers Christiaan Peter du Mont (1824-?), Karel Nys Nys, Karel
Journalist Karel Nys (1825-1881) bevorderde het gebruik van het Nederlands in de Antwerpse zakenwereld. Hij behoorde tot de liberale strekking binnen de Vlaamse beweging. Lees meer
, Konstantijn Simillion (1837-1915), Domien Sleeckx Sleeckx, Domien
Domien Sleeckx (1818-1901) was op meerdere vlakken een pionier in de Vlaamse emancipatiestrijd, in het bijzonder in de vernederlandsing van het onderwijs. Lees meer
en anderen uit de sfeer van de liberale rederijkerskamer De Olijftak De Olijftak
De Olijftak was een in 1835 opgerichte Antwerpse rederijkerskamer, die in de context van het ontluikende Vlaamsgezinde cultuurleven wilde aanknopen bij de bewonderde 16de-eeuwse rederijke... Lees meer
. Leden van Voor Tael en Kunst Voor Tael en Kunst
Lees meer
, de rivaliserende groep rond Conscience, werkten niet aan het blad mee.

Literatuur

– M. Brys en A. Deprez, De Noordstar (1840-1842). De Vlaemsche Rederyker (1844-1856) (Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften in de negentiende eeuw, dl. 2, 9), 1985.
– A. Deprez, Over Van Hoogeveen-Sterck en het tijdschrift De Vlaemsche Rederyker (1844-1856), un: Hulde-Album prof.dr. Marcel Hoebeke, 1985, pp. 139-152.
– C. Houtman, In de strijd om het bestaan ten onder gegaan. Lodewijk van Hoogeveen Sterck, ‘verdienstelijk dichter en prosaschrijver’, in: Nieuw Letterkundig Magazijn, jg. 31, 2013, pp. 67-73.
– D. Welsink, Een leven voor de letterkunde, of, wie was Lodewijk van Hoogeveen Sterck, in: Nieuw Letterkundig Magazijn, jg. 33, 2015, pp. 27-32.

Suggestie doorgeven

1998: Marc Carlier

2023: Mario Baeck

Inhoudstafel