Foncke, Robert

Persoon
Herwig De Lannoy (2023, herwerking), Gilbert De Smet (1998)

Robert Foncke (1889-1975) was hoogleraar Duitse filologie en letteren aan de Rijksuniversiteit Gent, expert in de letterkunde van de Zuidelijke Nederlanden en volkskundige. Hij was ook actief in het Willemsfonds, waarvan hij jarenlang voorzitter van de Brusselse afdeling was.

Geboorte
Mechelen, 1 juli 1889
Overlijden
Laken, 19 juni 1975
Leestijd: 3 minuten

Robert Foncke was de zoon van een Mechelse goudsmid. Hij werd leerling aan het Mechelse atheneum, waar hij onder meer les kreeg van Maurits Sabbe Sabbe, Maurits
Maurits Sabbe (1873-1938), zoon van Julius Sabbe, was een Germaans filoloog, een Vlaamsgezinde liberaal en een vrijzinnige letterkundige, hoogleraar en conservator van het museum Plantin-... Lees meer
en Pieter Tack Tack, Pieter
De vrijzinnige flamingant Pieter Tack (1870-1943) was tijdens de Eerste Wereldoorlog een van de leidende figuren van het activisme, onder andere als voorzitter van de Raad van Vlaanderen ... Lees meer
. Hij was actief in de scholierenvereniging Voor Onze Moedertaal en werkte mee aan De Goedendag De Goedendag (1891-1940)
Lees meer
(1891-1940). Vanaf 1905 werd hij lid van de Jonge Wacht van het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer
. Van 1907 tot 1911 studeerde Foncke Germaanse filologie aan de Rijksuniversiteit Gent (RUG).

In 1916 verhuisde Foncke naar Brussel. Na studiemeester en leraar geweest te zijn aan athenea in Oostende, Mechelen, Elsene en Laken werd Foncke in 1922 docent Duitse filologie en letteren aan de RUG, in 1930 gewoon hoogleraar en in 1959 emeritus. Hij verwierf tevens bekendheid als kenner van de letterkunde van de 16de en begin 17de eeuw in de Zuidelijke Nederlanden (zie Literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer
). Hij was voorzitter van de Stedelijke Bibliotheekschool van Antwerpen en lid van de Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
(1950).

Foncke verhief de volkskunde Volkscultuur
Lees meer
tot een volwaardige wetenschap en ijverde met succes voor een prominente plaats ervan in het universitair onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Hij was zeer actief als volkskundige, als lid van de Nationale Commissie van Volkskunde (1939), als lid en bestuurder (1959, 1963 en 1971) van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde en als bestuurslid en voorzitter (1958-1961) van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis
De Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis (KZMTLG) is een wetenschappelijk-culturele vereniging die op 6 februari 1870 in Mechelen werd opgeric... Lees meer
. Hij was ook lid van letterkundige genootschappen in Nederland.

Daarbij genoot het Mechelse volksleven in heden en verleden zijn bijzondere interesse. Hij was redacteur van het tijdschrift Mechlinia (1921-1933) en hoofdredacteur van het imposante boek Mechelen de Heerlijke, dat in 1947 verscheen en nog steeds een standaardwerk voor de stadsgeschiedenis is. Hij was raadslid (1954-1956) en ondervoorzitter (1957-1962) van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen.

Vanaf 1956 stond Foncke aan het hoofd van de Brusselse afdeling van het Willemsfonds en trad hij toe tot de Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen en Letteren Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren
De Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren werd op 5 juli 1923 als pluralistische vereniging opgericht. Het wilde de verzuiling in het Vlaamse gemeenschapsleven doorbreken en zo e... Lees meer
. Hij was een tolerant en gematigd vrijzinnig liberaal, die echter nooit tot de liberale partij toetrad. Zijn papieren worden bewaard in het Stadsarchief Mechelen.

Literatuur

– Bibliografie, in: Feestbundel opgedragen aan Prof. Dr. R. Foncke ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag, 1950.
– Liber memorialis Rijksuniversiteit te Gent.1913-1960, 1960.
– W. Couvreur, Herdenking van R. Foncke, in: Jaarboek van de KVATL, 1977, pp. 183-187.
– W. Prevenier, R. Foncke 1889-1975, in: Gedenkboek 125 jaar Willemsfonds 1851-1976, 1977.
– G. de Smet, Foncke, R., in: Nationaal Biografisch Woordenboek, dl. 13, 1990, pp. 276-281.
– R. De Smet, Foncke Robert, in: Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, jg. 115, 2011, nr. 2, pp. 77-79.

Suggestie doorgeven

1998: Gilbert De Smet (pdf)

2023: Herwig De Lannoy

Databanken

Inhoudstafel