Goossens, Korneel

Persoon
Phaedra Claeys (2023, aanvulling), Gert Van Overloop (1998)

Korneel Goossens (1900-1971) was de stichter van Uitgeverij Het Kompas, dat als doel had om het Vlaamse volk geestelijk te emanciperen. Daarnaast was Goossens auteur van literaire en kunsthistorische werken.

Volledige voornaam
Corneel Julius Celina Maria
Geboorte
Mechelen, 30 november 1900
Overlijden
Borgerhout, 27 november 1971
Leestijd: 2 minuten

Goossens studeerde aan het Sint-Romboutscollege in Mechelen. Zijn echtgenote, Livine de Weert, was familie van Felix Timmermans Timmermans, Felix
Felix Timmermans (1886-1947) is de auteur van een omvangrijk en veelgelezen oeuvre. Tot zijn bekendste romans horen Pallieter (1916) en Boerenpsalm (1935). Tijdens de Eerste Wereldoorlog ... Lees meer
.

Werkzaamheden als uitgever

In 1929 stichtte Goossens met kapitaal van de Amsterdamse firma De Spieghel in Mechelen de uitgeverij en importboekhandel Het Kompas Het Kompas
Het Kompas was een Mechelse uitgeverij die werd opgericht door Korneel Goossens. De uitgeverij was onder meer verantwoordelijk voor de Fenixreeks. Lees meer
, waarvan hij tot 1936 afgevaardigd beheerder was. Door het uitgeven van Nederlandstalige werken wilde hij bijdragen tot de 'geestelijke' emancipatie van het Vlaamse volk. In dit kader moet ook de uitgave van de goedkope Feniksreeks en de vulgariserende Wetenschappelijke Bibliotheek worden gezien. Toen dit laatste initiatief en de uitgave van een reeks monografieën onder de titel Vragen van onze tijd niet succesvol bleken, werd Goossens door zijn (Nederlandse) medeaandeelhouders bedankt (zie Boekbedrijf Boekbedrijf
In de 19de eeuw kwam het Vlaamse boekbedrijf moeizaam van de grond. Pas na de Eerste Wereldoorlog ontstonden in Vlaanderen de bestaansvoorwaarden voor een moderne cultuurindustrie. Tot d... Lees meer
).

Goossens was tevens secretaris van de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen
De Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (VBVB), opgericht in 1929 in Antwerpen, had als doel de Vlaamse uitgeverij en boekhandel te professionaliseren en te emanciperen. H... Lees meer
(vanaf 2001 Boek.be), de koepelorganisatie die in 1929 werd opgericht en die de belangen van de Vlaamse boekensector behartigde en onder andere de Antwerpse Boekenboers organiseerde.

Auteurschap

In 1926 debuteerde Goossens met de novelle Mastelijntjes opstand. Zijn eerste literaire werken werden gekenmerkt door een folkloristische inslag. In de oorlogsjaren studeerde hij aan het Kunsthistorisch Instituut van de Rijkuniversiteit Gent. In zijn latere werk was het kunsthistorisch aspect dan ook merkbaar aanwezig. Na de Tweede Wereldoorlog ging Goossens zich meer toeleggen op het onderzoek van de schilderkunst, onder meer met een monografie (1954) over de Mechelse schilder David Vinckboons (1576 – ca. 1632) en televisiescenario's over Vlaamse schilders.

Literatuur

– E. Willekens, In Memoriam: Korneel Goossens, 1971.
– K. de Ceulener, Korneel Goossens en uitgeverij Het Kompas. Katholieke Universiteit Leuven, Faculteit van de Letteren en de Wijsbegeerte, licentiaatsverhandeling, september 1984.
– L. Missinne, Kunst en leven, een wankel evenwicht : ethiek en esthetiek : prozaopvattingen in Vlaamse tijdschriften en weekbladen tijdens het interbellum (1927-1940), 1994.
– S. van Faassen & J. Vanhecke, Een soort Nederlandsche Nouvelles Littéraires’ Mislukte pogingen tot een Vlaams-Nederlands ‘letterkundig nieuwsblad’ (1930-1931), in: ZL: literair-historisch tijdschrift, jg. 3, 2003/2004, nr. 4, pp. 30-53.
– K. Absillis, Vechten tegen de bierkaai, 2009.
– L. Simons, Het boek in Vlaanderen sinds 1800. Een cultuurgeschiedenis, 2013.

Suggestie doorgeven

1998: Gert Van Overloop

2023: Phaedra Claeys

Databanken

Inhoudstafel