Ons Erfdeel

Publicatie
Nico Van Campenhout (2023, herwerking), Gaston Durnez (1998)

De Vlaams-Nederlandse vzw Ons Erfdeel werd opgericht in 1957 en informeert via haar tijdschrift over uiteenlopende ontwikkelingen in het Nederlandse taalgebied. De titel van het gelijknamige tijdschrift werd met ingang van 2020 gewijzigd tot De Lage Landen.

Volledige titel
Ons Erfdeel : Algemeen–Nederlands tweemaandelijks cultureel tijdschrift
Alternatieve titel
Ons Erfdeel : Driemaandelijks kultureel tijdschrift
Ons Erfdeel : Kultureel Tijdschrift voor Zuidvlaamse werking in Vlaams–Nederlands–Zuidafrikaanse samenwerking
Periode
augustus 1957
Leestijd: 4 minuten

Ons Erfdeel was van 1957 tot en met 2019 de naam van een Vlaams-Nederlands tijdschrift en vanaf 1970 ook die van een gelijknamige stichting, die in 2006 werd omgevormd tot een vzw. Het blad onderging met ingang van 2020 een naamswijziging tot De Lage Landen, nadat in 2019 al een gelijknamige website was gelanceerd, die vrijwel dagelijks inspeelt op de actualiteit.

Beginjaren

Het Vlaams-Nederlandse tijdschrift Ons Erfdeel werd in augustus 1957 opgericht door de West-Vlaamse onderwijzer Jozef Deleu Deleu, Jozef
Jozef Deleu (1937) richtte in 1957 het tijdschrift Ons Erfdeel en in 1970 de gelijknamige Vlaams-Nederlandse stichting op. Vooral vanaf de jaren 1980 manifesteerde hij zich als een publie... Lees meer
naar een suggestie van de eveneens in deze regio woonachtige auteur André Demedts Demedts, André
André Demedts (1906-1992) was een Vlaamsgezinde auteur, voordrachtgever en inspirator van literaire organisaties. Zo werd hij in Vlaanderen een belangrijke cultuurdrager. Demedts gold bov... Lees meer
. Tot en met de derde jaargang presenteerde het blad zich onder de tweetalige titel Ons Erfdeel-Notre Patrimoine, een referentie aan de bijzondere belangstelling van de stichter en de inspirator voor Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer
. Aandacht voor de Nederlandse taal in dat gedeelte van de Franse departementen Nord en Pas de Calais, zoals voor andere gebieden waar de Nederlandse taal en cultuur minoritair zijn (geworden), is tot op vandaag een constante. Vanaf het tweede nummer, dat werd uitgebracht in december 1957, traden drie Nederlanders toe tot de redactie. Een van hen was de sociaaldemocratische politicus Frits Niessen Niessen, Fritz
Nederlander Frits Niessen (1936-2020) was Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid. Hij was redacteur van Ons Erfdeel en publiceerde in verschillende periodieken over de Vlaamse beweg... Lees meer
, die ruim 60 jaar een belangrijke rol speelde. Vanaf het begin van de jaren 1960 kreeg Ons Erfdeel de steun van prominenten met uiteenlopende ideologische oriëntaties uit het hele Nederlandse taalgebied.

Evolutie

Ons Erfdeel evolueerde van een jongerenblad, over een hoofdzakelijk cultureel en cultuurpolitiek periodiek tot een algemeen-maatschappelijk blad, weliswaar met een sterke culturele inslag. Waar de band met de Vlaamse beweging lange jaren significant was, is Ons Erfdeel inmiddels geëvolueerd tot een Nederlandstalig tijdschrift waarin Vlamingen en Nederlanders met een brede blik op de wereld complexloos samenwerken en publiceren over uiteenlopende aangelegenheden die er zowel vroeger als vandaag toedoen in de Vlaams-Nederlandse (culturele) ruimte.

Hoofdredacteurs en voorzitters

Founding father Jozef Deleu werd in 2002 als hoofdredacteur opgevolgd door classicus en filosoof Luc Devoldere Devoldere, Luc
Luc Devoldere (1956) was afgevaardigd bestuurder en hoofdredacteur van de Vlaams-Nederlandse culturele organisatie Ons Erfdeel vzw. Hij geniet ook bekendheid als essayist. Lees meer
. Met ingang van 2021 werd cultuurorganisator Hendrik Tratsaert aangesteld in die functie.

Om de aanhoudende groei van het tijdschrift te begeleiden en de publicatie te professionaliseren, werd in 1970 de Stichting Ons Erfdeel opgericht, die inmiddels werd omgevormd tot een vzw. Jurist Raf Renard Renard, Raf
Rafaël Renard (1911-2002) was in de jaren ’30 actief in het Verdinaso. In de jaren ’60 was hij voorzitter van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht en na zijn pensioen was hij president va... Lees meer
was tot 1996 de eerste voorzitter van de Raad van bestuur. Dat jaar werd hij opgevolgd door de toenmalige burgemeester van Maastricht, Philip Houben (1941-2017). In 2003 nam de Gentse hoogleraar geschiedenis en gouverneur van de provincie Oost-Vlaanderen Herman Balthazar Balthazar, Herman
Herman Balthazar (1938) was hoogleraar geschiedenis aan de Gentse universiteit en gouverneur van de provincie Oost-Vlaanderen. Hij is een cultuurflamingantische sociaaldemocraat en zette ... Lees meer
het voorzitterschap over. Sinds 2019 bekleedt de voormalige Nederlandse journalist en politicus Jan Schinkelshoek deze functie.

Anderstalige publicaties

In 1972 werd het Franstalige tijdschrift Septentrion Septentrion
Het tijdschrift Septentrion werd in 1972 opgericht vanuit de Vlaamse-Nederlandse vzw Ons Erfdeel. Tot 1995 luidde de ondertitel 'Revue de culture néerlandaise', vervolgens tot en met 2019... Lees meer
gelanceerd, dat informatie biedt over de geschiedenis, de cultuur en de actualiteit van het Nederlandse taalgebied. In 2020 werd het blad omgevormd tot een thematisch ‘bookzine’, dat twee keer per jaar verschijnt.

In 1976 verscheen de eerste editie van het tweetalige jaarboek De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français De Franse Nederlanden
Het tweetalige jaarboek De Franse Nederlanden - Les Pays-Bas français werd van 1976 tot en met 2018 uitgegeven door de Vlaams-Nederlandse Stichting Ons Erfdeel vzw. Er werden 43 edities g... Lees meer
, dat zich richtte op historische en hedendaagse ontwikkelingen in Frans-Vlaanderen en grensoverschrijdende contacten van deze regio met de Lage Landen. In 1993 werd het eerste volume uitgebracht van het Engelstalige jaarboek The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands The Low Countries
The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands. A yearbook werd van 1993 tot en met 2018 uitgegeven door de Vlaams-Nederlandse vzw Ons Erfdeel. Lees meer
, dat berichtte over het Nederlandse taalgebied voor Engels lezende belangstellenden in de hele wereld. In 2018 werden de laatste edities gepubliceerd van beide jaarboeken en werd de communicatie die zij tot dan verzorgden geïntegreerd in de Nederlands-, Frans- en Engelstalige websites van de vzw Ons Erfdeel.

De vzw Ons Erfdeel kent ook een rijke traditie van zelfstandige publicaties over (kunst)geschiedenis, literatuur en taal, beeldende en andere kunsten in het Nederlands en een aantal andere talen, onveranderlijk van de hand van (vak)specialisten.

De vzw Ons Erfdeel ontvangt (financiële) steun van de Vlaamse en de Nederlandse overheid.

Literatuur

– Inleiding, in: Van Nu & Toen. Staalkaart van artikelen uit Ons Erfdeel, 1990, pp. 7-12.
– J. Deleu (red.), Vijftig jaar Stichting Ons Erfdeel, 1995.
– P. Balcaen, Hoe meester Brom cultuurimperialist werd. Het archief van de Stichting Ons Erfdeel, in: Zuurvrij, 2003, nr. 5, pp. 233-240.
– P. Casteels en J. de Preter, 60 jaar Ons Erfdeel. De taalstrijd van Luc Devoldere: ‘’In de feiten is Vlaanderen een natie, België is dat niet’, in: Knack, 8 maart 2017.
– S. Walravens, Interview met hendrik Tratsaert: ‘Vlaanderens grootste vijanden zijn zelfcensuur en zelfhaat’, op: https://www.de-lage-landen.com/article/hendrik-tratsaert-vlaanderens-gr…, 2021.
– Hans Steketee, Wat maakt het leven de moeite waard? Jozef Deleu: Iets onder woorden brengen gaat sneller in een gedicht’, in: NRC Handelsblad, 1 maart 2021.

Suggestie doorgeven

1975: Gaston Durnez (pdf)

1998: Gaston Durnez

2023: Nico Van Campenhout

Inhoudstafel