T'Sjoen, Emiel

Persoon
Jean-Paul Lissens (2023, ongewijzigd), Jean-Paul Lissens (1998)

Onderwijzer Emiel T’Sjoen (1857-1909) was actief in het Vlaamse verenigingsleven in Brussel. Ook publiceerde hij in tal van tijdschriften over taalkunde en geschiedenis.

Volledige voornaam
Hendrik Frederik
Geboorte
Schorisse, 31 januari 1857
Overlijden
Sint-Gillis, 1 juni 1909
Leestijd: 2 minuten

Studeerde van 1873 tot 1876 aan de Rijksnormaalschool van Lier Rijksnormaalschool van Lier
De Rijksnormaalschool in Lier (1817-1830, 1844-2012) ging de concurrentie aan met de vrije normaalscholen en vormde meerdere generaties Nederlandstalige intellectuelen in Vlaanderen: ond... Lees meer
. In 1876 werd T'Sjoen aangesteld als onderwijzer te Sint-Gillis bij Brussel, waar hij zijn hele verdere leven werkzaam bleef en van waaruit hij, steunend op zijn ervaring in de school, het onderwijs in de moedertaal bepleitte. Vrijwel onmiddellijk werd de jonge vrijzinnige flamingant Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
in de diverse Vlaamsvoelende kringen te Brussel opgenomen: hij werd lid van de volksmaatschappij De Veldbloem De Veldbloem
Lees meer
(1877) en hielp in 1881 Jan-Matthijs Brans Brans, Jan Matthijs
Jan-Matthijs Brans (1853-1940) was onderwijzer en vertaler. Tijdens de Eerste Wereldoorlog schaarde hij zich achter het activisme. Lees meer
en Jan B. Janmoulle met de oprichting van het kunstminnend genootschap De Distel De Distel
De Distel was een in 1881 door Jan-Matthijs Brans en Jan Baptist Janmoulle te Brussel opgericht Nederlandstalig letterkundig genootschap, met als kenspreuk ‘Stekelig, niet hekelig’. ... Lees meer
, waarvan hij een der trouwste leden was en op de zittingen meerdere malen als voorzitter of secretaris optrad. In 1887 behoorde hij tot de medeoprichters van Het Taelverbond Taalverbond
Lees meer
, waarin hij De Distel vertegenwoordigde en als actief lid van de Brusselse groep pleitte voor Vlaamse toneelopvoeringen voor de schoolgaande jeugd en voor de uitbreiding van de Nederlandse opera. Hij was bestuurslid van de Brusselse groep van het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer
en in 1895 een der medeoprichters van de Brusselse afdeling van het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer
. Hij bezocht trouw de Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen Nederlandse Congressen
De Nederlandse Congressen waren gemeenschappelijke (culturele) ontmoetingen van Vlamingen en Nederlanders in Vlaanderen en Nederland die met onderbrekingen werden georganiseerd sinds 1849... Lees meer
, waar hij verscheidene malen het woord voerde en onder meer de oprichting van volksbibliotheken bepleitte. Ook was hij lid van de Vlaamsche Volksraad Vlaamsche Volksraad
De Vlaamsche Volksraad bestond van 1892 tot 1914 en probeerde Vlaamsgezinden van uiteenlopende ideologische signatuur samen te brengen. Lees meer
.

Buiten het drukke verenigingsleven was T'Sjoen een man van studie. Hij hield zich bij voorkeur bezig met Germaanse talen en geschiedenis. Hij vertaalde reeds in 1894 gedeelten uit Dostojevsky's Schuld en Boete en leerde zijn landgenoten de Lazarillo de Tormes, Heine, Goethe, Swift en vooral Richard Wagner kennen, van wie hij reeds vroeg een groot bewonderaar was en op wiens oeuvre hij van 1884 af tijdens talrijke zittingen van De Distel uitvoerig terugkwam. T'Sjoen verleende ook zijn medewerking aan talrijke kranten en tijdschriften, onder meer aan De Toekomst De Toekomst (1857-1898)
De Toekomst (1857-1898) was een pedagogisch en taal- en letterkundig tijdschrift. Lees meer
, De Vlaamsche Gazet De Vlaamsche Gazet (van Brussel)
Lees meer
, Het Laatste Nieuws Het Laatste Nieuws
Het Laatste Nieuws was een liberaal en Vlaamsgezind dagblad, waarvan het eerste nummer op 7 juni 1888 verscheen. In 2023 bestaat de krant nog steeds als een populair dagblad voor een bree... Lees meer
, Het Volksbelang Het Volksbelang
Het Volksbelang (1867-heden) is het oudste nog bestaande liberale weekblad. Het is de spreekbuis van de Vlaamsgezinde sociaal-progressieve liberalen. Lees meer
, Vlaamsch en Vrij Vlaamsch en Vrij (1893-1897)
Lees meer
(1893-1897)
, Flandria Flandria
Flandria (1885-1889) was het tijdschrift van de Liberale Bond in Brussel. Het blad steunde de Vlaamse beweging. Lees meer
, Ons Vaderland, Land en Volk. Zijn bijdragen zijn meestal historische stukken of reisbeschrijvingen.

Literatuur

– L. Opdebeek, 'Emiel H.T. T'Sjoen', in Vlaamsch en Vrij, jg. 2 (30 september 1894).
– J. Stinissen, De Normaalschool te Lier in de Nederlandsche taal- en letterkunde, 1900.
– G. Schmook 'Het letterkundig genootschap De Distel musiceert (1882-1900)', in Verslagen en Medelingen van de KVATL (1966).

Suggestie doorgeven

1975: Laetitia Jansseune (pdf)

1998: Jean-Paul Lissens

2023: Jean-Paul Lissens

Databanken

Inhoudstafel