Willems, Pieter

Studeerde na zjn humaniora te Maastricht eerst aan de Katholieke Universiteit Leuven, waar hij in 1861 de graad van doctor in de wijsbegeerte en letteren behaalde, en nadien te Parijs, Berlijn, Utrecht en Leiden. In 1864 werd Willems te Leuven docent klassieke filologie, in 1871 gewoon hoogleraar en in 1872 tot zijn vroegtijdig overlijden secretaris van de universiteit. Willems was sinds 1872 corresponderend en sinds 1877 werkend lid van Académie royale de Belgique. In 1886 was hij voorzitter van de Classe des Lettres van deze academie.

Na het overlijden van Jan-Baptist David David, Jan-Baptist
Jan-Baptist David (1801-1866) was een katholiek priester, en vanaf 1834 hoogleraar nationale taal, letterkunde en geschiedenis aan de Katholieke Universiteit in Mechelen en Leuven. Hij sp... Lees meer in 1866 was Willems tot 1870 titularis van de cursus Nederlandse letterkunde en in die functie voorzitter van Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer . In 1878 volgde hij Pieter P. Alberdingk Thijm Alberdingk Thijm, Paul
Lees meer op als voorzitter van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer . Hij wist dit, samen met zijn secretaris Frans de Potter De Potter, Frans
Frans de Potter (1834-1904) was historicus en letterkundige. Hij stond aan de wieg van twee belangrijke instituten: het Davidsfonds en de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letter... Lees meer , door de moeilijke beginjaren heen te helpen en om te vormen tot een goed gestructureerde vereniging.

Toen in 1886 de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer werd ingericht, was Willems onder de eerst benoemden en werd de eerste voorzitter. Willems genoot immers een internationale wetenschappelijke faam en had ook administratieve kwaliteiten. Daarenboven was hij in de Académie royale de Belgique secretaris van de Commission pour la publication des anciens monuments de la littérature flamande, voorzitter van de Zuidnederlandsche Maatschappij voor Taalkunde Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis
De Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis (KZMTLG) is een wetenschappelijk-culturele vereniging die op 6 februari 1870 in Mechelen werd opgeric... Lees meer waar hij het dialectonderzoek stimuleerde, en samen met L. Gachard de enige Belg in de Klasse der Letteren van de Koninklijke Nederlandse Akademie te Amsterdam. Hij was lid van de jury voor de vijfjaarlijkse staatsprijs voor Nederlandse letterkunde die in 1870 werd toekend aan Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer , in 1874 aan Tony Bergmann Bergmann, Anton
Anton Bergmann (1835-1874), zoon van George Bergmann, was een Lierse advocaat, Vlaamsgezind liberaal polemist, historicus en vernieuwend schrijver. Lees meer en in 1894 aan Virginie Loveling Loveling, Virginie
Virginie Loveling (1836-1923) was een Vlaamse, vernieuwende en vaak uitgesproken geëngageerde schrijfster. Ze was de zus van Rosalie Loveling en de tante van Cyriel Buysse. Lees meer . Hij voerde het woord bij het overlijden van Conscience (1883) en van deken Leonardus L. de Bo De Bo, Leonardus
Leonard-Lodewijk de Bo (1826-1885) was een priester, jarenlang leraar aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge en overleden als pastoor-deken van Poperinge. Hij was lexicoloog van het West... Lees meer (1885). In 1887 werd Willems lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde Maatschappij der Nederlandse Letterkunde
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde is een letterkundig-historisch genootschap dat in 1766 in Leiden werd opgericht. Lees meer te Leiden.

In zijn toespraak ter gelegenheid van de officiële instelling van de Vlaamse Academie te Gent op 10 oktober 1886 schetste Willems het streven van de V.B. tot het verkrijgen van een academie. Hij pleitte ook voor de inrichting van een doctoraat in de Germaanse filologie wat door de wet van 1891 op de hervorming van het universitair onderwijs werd gerealiseerd.

Als voorzitter van de Vlaamse Academie heeft Willems een belangrijke rol gespeeld bij de inrichting van de Commissie voor Middelnederlandse Taal- en Letterkunde en bij de opneming van de nog maar zevenentwintigjarige hoogleraar Willem de Vreese De Vreese, Willem
Willem L. de Vreese (1869-1938) was een filoloog, bibliothecaris en Gentse hoogleraar, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol speelde in het activisme. Lees meer in 1896 als corresponderend lid.

In zijn beschouwingen over de V.B. legde Willems het accent op de vorming van de Vlamingen tot zelfbewuste en tot handelen bekwame en bereide mensen. Zonder hun persoonlijke inzet konden wetten en structuren alleen de verfransing van Vlaanderen niet tegenhouden. Zijn laatste rede, die hij te Lier hield, is hiervan een interessant getuigenis.