Bekaert, Léon

Persoon
Dirk Luyten / Nico Wouters (2023, ongewijzigd), Dirk Luyten / Nico Wouters (1998)
Volledige voornaam
Léon Antoine
Geboorte
Zwevegem, 9 december 1891
Overlijden
Zwevegem, 19 december 1961
Leestijd: 3 minuten

Studeerde rechten aan de Naamse en Leuvense universiteit, en behaalde in 1919 zijn doctoraat aan de Katholieke Universiteit Leuven. Daarna werd Bekaert bestuurder-zaakvoerder van het familiebedrijf Trefileries Léon Bekaert, dat sedert 1880 staaldraad produceerde en vanaf 1933 volledig onder zijn leiding stond. Hoewel hij een grote politieke invloed had, bouwde hij nooit een nationale carrière uit. Hij zetelde voor de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer
in de Zwevegemse gemeenteraad (11 januari 1927) en was, net als zijn vader, katholiek burgemeester van Zwevegem (1927-1961).

Behalve het bestuur van zijn bedrijf, profileerde Bekaert zich vooral als leider van patronale organisaties; medestichter en vanaf 1933 voorzitter van de West-Vlaamse katholieke werkgeversvereniging, voorzitter van het Landelijk Algemeen Christelijk Verbond van Werkgevers (1935-1946), voorzitter van de nationale Federatie van Katholieke Werkgevers (1946-1961), van het Verbond der Belgische Nijverheid (1952-1961) en van de Federatie van de Metaalverwerkende Nijverheid (1946-1952). Verder was hij ook regent van de Nationale Bank (1938-1961), lid van de Centrale Raad voor het bedrijfsleven (1956-1961) en voorzitter van de Unie van Industriëlen der Europese Gemeenschap (1958-1961).

Als gematigde flamingant Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
bepleitte Bekaert een reële medezeggenschap van de Vlamingen in de Belgische staat: in november 1935 ondertekende hij namens het Vlaams katholieke patronaat de "Open Brief" aan koning Leopold III van Saksen-Coburg, Leopold III
Leopold III (1901-1983) werd aan de vooravond van en tijdens de Tweede Wereldoorlog het boegbeeld van een autoritaire stroming in de Belgische politiek. Zijn controversiële houding en mee... Lees meer
waarin gelijke behandeling van Vlamingen op economisch en financieel gebied, en paritaire vertegenwoordiging in de parastatale instellingen geëist werd. In het Vlaams Economisch Verbond (VEV) Vlaams Economisch Verbond
Het Vlaams Economisch Verbond (VEV) is een Vlaamsgezinde belangengroep en patronale organisatie, die werd opgericht in 1926. Tijdens het interbellum zette het VEV zich in voor algemeen ec... Lees meer
bekleedde hij echter nooit een leidende positie. Via de naamloze vennootschap De Beiaard was Bekaert de belangrijkste financiële kracht achter De Courant De Courant
De Courant was een katholieke Vlaamse krant die tussen 19 september 1937 en 10 mei 1939 in Brussel werd uitgegeven door de samenwerkende vennootschap De Beiaard. Lees meer
, dat in het conflict tussen Gustaaf Sap Sap, Gustaaf
Gustaaf Sap (1886-1940) was een invloedrijk en controversieel katholiek politicus, die op verschillende momenten in zijn leven een ministerpost bekleedde en vanaf 1929 tot zijn overlijden... Lees meer
en Paul van Zeeland Van Zeeland, Paul
Toen hoogleraar en bankier Paul van Zeeland (1893-1973) tussen 1935 en 1937 aan het hoofd stond van de Belgische regering, werden onder andere de taalwet in rechtszaken en een amnestiewet... Lees meer
/ Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
de zijde van deze laatsten koos.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Bekaert vanuit zijn hoedanigheid als regent van de Nationale Bank lid van de raad van beheer van de Emissiebank te Brussel en ondersteunde zo de Galopin-doctrine die, in samenwerking met de bezetter, de Belgische economie Economie
Dit artikel gaat over de relatie tussen economie en Vlaamse beweging. Daarmee beoogt deze tekst geen economische geschiedenis te schetsen van wat we vandaag Vlaanderen noemen. Integendee... Lees meer
behouden door de bezetting wilde loodsen. In de zomer van 1940 voerde hij gesprekken met de nieuwe Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
-leider Emiel Thiers Thiers, Emiel
Emiel Thiers (1890-1981) was van 1925 tot 1932 provicieraadslid voor het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond en van 1931 tot 1941 lid van de Raad van Leiding van het Verdinaso, waarvan h... Lees meer
over een eventuele staatshervorming Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer
. Zijn naam circuleerde ook als mogelijke minister in een eventueel te vormen nieuwe regering rond de krijgsgevangen koning. Bovendien ondernam de koning begin juli 1940 bij monde van zijn kabinetschef Fredericq een poging Bekaert aan te laten stellen als commissaris-generaal voor de Administratie, een soort super- secretaris-generaal die de vergaderingen van de secretarissen- generaal zou voorzitten en eventueel zelfs hun bevoegdheden kon overnemen. De koning wilde hiermee een vertrouwensman aan de top van de Belgische administratie plaatsen. Ook toen bleek dat het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV)
zich verzette tegen de kandidatuur van Bekaert, hield de koning zijn steun aan Bekaert vol. De Duitse Militärverwaltung loste het probleem op door op 2 augustus 1940 te beslissen dat er geen commissariaat-generaal voor de Administratie zou komen. Daarna behoorde Bekaert tot het zogenaamde Centrum voor Politieke Studies (20 augustus 1940), dat onder leiding van Maurice Lippens Lippens, Maurice
Graaf Maurice Lippens (1875-1956) was een Belgisch liberaal politicus, senator voor het arrondissement Gent-Eeklo en minister van onderwijs. Lees meer
een blauwdruk opstelde voor een naoorlogs autoritair regime rond de koning en een economische herstructurering naar corporatistisch model. Op 1 december 1942 maakte hij nog deel uit van een delegatie die de koning trachtte te bewegen tot een stellingname inzake de verplichte tewerkstelling.

Na de bevrijding voorzag Bekaert samen met Tony Herbert Herbert, Tony
Tony Herbert (1902-1959) was een aanvankelijk radicaal Vlaams-nationalistische en vanaf medio jaren 1930 Belgischgezinde ingenieur en textielindustrieel met autoritaire opvattingen. Hij ... Lees meer
repressie Repressie
Lees meer
problemen voor de De Standaard. Zij trachtten dit te voorkomen door de naamloze vennootschap over te nemen en politiek naar een minder uitgesproken flamingantisch profiel te heroriënteren. Dit leidde tot de oprichting van de naamloze vennootschap De Gids (8 november 1944), die een tijdlang De Nieuwe Standaard De Nieuwe Standaard
Lees meer
uitgaf.

Literatuur

– A. de Jonghe, 'De personeelspolitiek van de Militärverwaltung te Brussel gedurende het eerste halfjaar van de bezetting (juni-december 1940). Bijdrage tot de studie van de Duitse Flamenpolitik in Wereldoorlog II', in BTNG, jg. 3, nr. 1-2 (1973), p. 1-49.
– L. Kympers (red.), Bekaert 100. Economische ontwikkeling in Zuid-West- Vlaanderen, 1980.
– id., 'Bekaert, Léon Antoine', in NBW, XI, 1985.
– G. Durnez, De Standaard. Het levensverhaal van een Vlaamse krant, II, 1993.
– J. Velaers en H. van Goethem, Leopold III. De Koning, het Land, de Oorlog, 1994.

Suggestie doorgeven

1973: Frans Wildiers / Gaston Durnez (pdf)

1998: Dirk Luyten / Nico Wouters (pdf)

2023: Dirk Luyten / Nico Wouters

Databanken

Inhoudstafel