Komitee voor Frans-Vlaanderen

Het KFV vindt zijn oorsprong in de organisatie van een Frans-Vlaamse begroetingsdag in Waregem in 1948, onder impuls van André Demedts Demedts, André
André Demedts (1906-1992) was een Vlaamsgezinde auteur, voordrachtgever en inspirator van literaire organisaties. Zo werd hij in Vlaanderen een belangrijke cultuurdrager. Demedts gold bov... Lees meer en Luc Verbeke Verbeke, Luc
Luc Verbeke (1924-2003) was een leerkracht en directeur en vooral actief rond Frans-Vlaanderen. Hij was medestichter en later voorzitter van het Komitee voor Frans-Vlaanderen. Lees meer , die beiden lid waren van het plaatselijke Kunstverbond. De bedoeling was om op apolitieke, culturele en pluralistische basis contacten te leggen met Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer en een brede belangstelling te wekken voor het gebied. Ze organiseerden zich in een vereniging waarbij Demedts optrad als voorzitter (tot 1969) en Verbeke als secretaris (tot 1998). Vanaf het begin werd het wenselijk geacht een tijdschrift op te richten, het Vlaamse toneel Toneel
Het Vlaamse toneel onderhield vanaf zijn ontstaan in de 19de eeuw een complexe en gelaagde verhouding met de Vlaamse beweging. Van een belangrijk emancipatorisch instrument en voorwerp va... Lees meer in de streek te activeren, maar er vooral buitenschools Nederlands onderwijs te organiseren.

Aanvankelijk kon het Komitee niet veel meer dan het steunen van initiatieven die bij haar doelstellingen aansloten: het in 1952 ontstane tijdschrift Notre Flandre Notre Flandre
Notre Flandre was een Frans-Vlaams driemaandelijks tijdschrift dat van 1952 tot 1968 werd uitgegeven in Rijsel, onder hoofdredactie van Jan Klaas uit Sint-Omaars. Lees meer ; Het Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen
Flor Barbry’s Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen is een amateurtoneelgezelschap dat theatervoorstellingen verzorgt in Frans-Vlaanderen en West-Vlaanderen. Lees meer dat vanaf 1955 over de grens actief was en vooral de stichting, in 1957, van het jongerenblad Ons Erfdeel Ons Erfdeel
De Vlaams-Nederlandse vzw Ons Erfdeel werd opgericht in 1957 en informeert via haar tijdschrift over uiteenlopende ontwikkelingen in het Nederlandse taalgebied. De titel van het gelijknam... Lees meer onder impuls van Jozef Deleu Deleu, Jozef
Jozef Deleu (1937) richtte in 1957 het tijdschrift Ons Erfdeel en in 1970 de gelijknamige Vlaams-Nederlandse stichting op. Vooral vanaf de jaren 1980 manifesteerde hij zich als een publie... Lees meer . In 1958 werd de eerste buitenschoolse cursus Nederlands van het KFV opgericht in het Frans-Vlaamse Hazebroek (Hazebrouck). Aan het einde van de twintigste eeuw waren er meer dan 30 quasi gratis cursussen op verschillende plaatsen in Frans-Vlaanderen voor 500 à 700 leerlingen en met een twintigtal docenten. In het begin van deze eeuw werden ook cursussen Nederlands in Rijsel opgestart. In 2008 nam het uit het uit de KFV-werking gegroeide Maison du Néerlandais (MNL) in Belle (Bailleul) de buitenschoolse cursussen Nederlands over. De werking van het KFV heeft de belangstelling voor de Nederlandse taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer en de start van de lessen Nederlands in het officieel onderwijs in Noord-Frankrijk zeker bevorderd.

Jaarlijks werden te Waregem Frans-Vlaamse Cultuurdagen Frans-Vlaamse Cultuurdagen
Lees meer georganiseerd, later ook in Ekelsbeke (Esquelbecque), in Belle en zelfs op diverse plaatsen in Nederland. Vanaf 1966 tot 1998 waren in de schoot van het Komitee diverse werkgroepen actief die mee de cultuurdagen hielpen schragen. In 2012 vond de laatste Frans-Vlaamse Cultuurdag plaats in Waregem. Vanaf dan werd er in Belle elk jaar een Dag van het Nederlands georganiseerd in samenwerking met het Maison du Néerlandais.

In 1965 werd door het KFV voor de eerste keer een jaarlijkse Taalprijsvraag, een schrijfwedstrijd voor leerlingen Nederlands in Frans-Vlaanderen, georganiseerd. In 2022 vond de 57e editie plaats, ook in samenwerking met het Maison du Néerlandais.

Organisatie

Het KFV kende verschillende voorzitters. Demedts werd in 1969 als voorzitter opgevolgd door de latere gouverneur van West-Vlaanderen Leo Vanackere Vanackere, Leo
Leo Vanackere (1927-1979) was politicus voor de CVP. Hij was verder voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde en voorzitter van het Komitee voor Frans-Vlaanderen. Lees meer , die in 1977 om gezondheidsredenen verplicht was af te treden. Onder zijn mandaat werd in 1973 gestart met de publicatie van het driemaandelijks tijdschrift KFV-Mededelingen. Luc Verbeke werd de hoofdredacteur. Het tijdschrift had na enige tijd een oplage van ruim 4000 exemplaren. In 2011 hield het op te bestaan. Op de website van het KFV zijn basisinformatie over de werking van de organisatie en de laatste jaargangen van de KFV-Mededelingen te vinden.

Leo Vanackere werd opgevolgd door de pedagoog en psycholoog Daniël Merlevede Merlevede, Daniël
Daniël Merlevede (1911-2014) was als scholier en student en als jongvolwassene actief in het AKVS, de Jong Nederlandsche Gemeenschap, het DSV en de leiding van AKDS en DJV. Na de oorlog b... Lees meer , die in 1983 het voorzitterschap overliet aan taalinspecteur Cyriel Moeyaert Moeyaert, Cyriel
Cyriel Moeyaert (1920-2020) was leraar-taalinspecteur Nederlands in West-Vlaanderen. Hij promoveerde de ABN-kernen en gold als een Frans-Vlaanderenkenner bij uitstek, waarover hij talloze... Lees meer . In 1998 werd Luc Verbeke voorzitter ad interim en werd zijn zoon Dirk Verbeke de nieuwe secretaris. In 2002 werd Luc Verbeke opgevolgd door Guido Carron, ereburgemeester van Waregem. In 2017 volgde de historicus Johan Strobbe hem in die functie op.

De vereniging evolueerde tot een ondersteunende organisatie voor allerlei Frans-Vlaamse initiatieven. Nieuw evenwel was de oprichting van de Luc Verbekeprijs in 2008 naar aanleiding van 60 jaar KFV en 35 jaar KFV-Mededelingen en als hulde aan medestichter en auteur Luc Verbeke. Deze Prijs is bedoeld voor publicisten aan weerskanten van de grens die met een kwaliteitsvolle publicatie (in de meest ruime zin) voor een ruim publiek een bijdrage hebben geleverd tot een betere kennis van Frans-Vlaanderen of de Franse Nederlanden. De Prijs wordt periodiek, twee- of driejaarlijks, uitgereikt voor zowel een Nederlandstalige als een Franstalige publicatie. Op dat moment wordt ook de Vital Celenprijs Celen, Vital
Lees meer , die al langer bestond en telkens wordt toegekend aan een verdienstelijke Frans-Vlaming, uitgereikt.

Het Komitee voor Frans-Vlaanderen is altijd een vrijwilligersvereniging geweest, met een concrete en veelzijdige werking. Inzake culturele grensoverschrijdende samenwerking is het KFV een pionier.