Lagrou, René

Persoon
Bruno De Wever (2023, aanvulling), Bruno De Wever (1998)

René Lagrou (1904-1969) was een Vlaams-nationalistisch politicus. Lagrou had contacten met het naziregime, stichtte in 1940 de Algemeene-SS Vlaanderen waar hij de eerste leider van werd en meldde zich in februari 1941 voor de Waffen-SS.

Volledige voornaam
Renatus Cyriel
Pseudoniem
R. van CLythem
Geboorte
Uitkerke, 15 april 1904
Overlijden
Barcelona, 1 april 1969
Leestijd: 4 minuten

Vlaams-nationalistische politicus met sympathie voor het nationaalsocialisme

René Lagou liep school in het Sint-Jan Berchmanscollege in Antwerpen waar hij lid was van de Dietsgezinde studentenbeweging De Wikings. Hij studeerde rechten te Leuven en te Gent. In januari 1926 was hij de opsteller van het radicale blad 't En Zal 't En Zal (1926)
’t En Zal (1926) was een West-Vlaams scholierentijdschrift voor de Vlaams-nationalistische jeugd dat verscheen onder de auspiciën van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKV... Lees meer
, dat het slechts één nummer uithield. Hij publiceerde in 1930 in Bardit Bardit (1930-1933)
Bardit (1930-1933) was een Oost-Vlaams tijdschrift van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS). Lees meer
van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
.

Als jong advocaat te Antwerpen sloot hij zich op het einde van de jaren 1920 aan bij de Kristene Vlaamsche Volkspartij Kristene Vlaamsche Volkspartij
De Kristene Vlaamsche Volkspartij (1920-1933) werd in Antwerpen opgericht naast de Frontpartij. Daarmee werd in 1925 en 1929 een kartel gesloten. Na de stichting van het VNV werd de part... Lees meer
(KVV). Mede onder zijn impuls evolueerde deze partij in het begin van de jaren 1930 naar een extreemrechts en Diets-nationalistisch standpunt, terwijl de KVV ook uitgesproken antisemitisch Antisemitisme
Lees meer
was. In 1932 voerde hij campagne tegen de Frontpartij Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
van Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer
en verbond de KVV-lijst met het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
van Ward Hermans Hermans, Ward
Ward Hermans (1897-1992) was een Vlaams-nationalistische schrijver, journalist en politicus, die in de loop van het interbellum radicaliseerde in nationaalsocialistische zin. Tijdens de T... Lees meer
in Mechelen. Net als Hermans was hij inmiddels geëvolueerd tot een uitgesproken bewonderaar van het nationaalsocialisme. In het KVV-orgaan Roeland Roeland
Roeland (1928-1933) was het orgaan van de Antwerpense Kristene Vlaamsche Volkspartij. Lees meer
, dat Lagrou mee uitgaf, verschenen al vanaf 1933 pro-nationaalsocialistische en antisemitische artikels. Hij onderhield uitstekende contacten met nazi-organisaties, onder meer met de Sicherheitsdienst (SD) van de SS en vertoefde ook regelmatig in Duitsland.

In 1932-1933 voerde Lagrou besprekingen over een hereniging van het partijpolitieke Vlaams-nationalisme op een rechtse en Dietse grondslag waaraan onder meer Robrecht de Smet De Smet, Robrecht
Robrecht de Smet (1875-1937) was een West-Vlaamse priester en kapelaan. Hij evolueerde in radicale anti-Belgische en autoritaire richting en was betrokken bij het Verbond van Vlaamsche Na... Lees meer
en Jeroom Leuridan Leuridan, Jeroom
Jeroom Leuridan (1894-1945), leraar en advocaat, was van 1929 tot 1944 parlementslid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), en vanaf 1934 VNV-gouwleider van West-Vlaanderen. Hij was een ... Lees meer
deelnamen. Hij was niet direct betrokken bij de stichting van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
van Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer
in 1933. Wel bekleedde hij bij de verkiezingen van 1936 de tweede plaats achter Hermans op de lijst van het Vlaamsch Nationaal Blok Vlaamsch Nationaal Blok
Vlaamsch Nationaal Blok (VNB) was de benaming waaronder de Vlaams-nationalistische partij het Vlaamsch Nationaal Verbond bij de parlements- en provincieraadsverkiezingen van 1936 en de p... Lees meer
(VNB).

Leider van de Algemeene-SS Vlaanderen en Kriegsberichter in de Waffen-SS

Bij het uitbreken van de oorlog werd Lagrou op 10 mei 1940 als staatsgevaarlijk element weggevoerd naar Franse strafkampen (zie Spooktreinen Spooktreinen
Het begrip Spooktreinen verwijst naar de wegvoering van 2000 tot 3000 verdachten door de Belgische staatsveiligheid in mei 1940. De verdachten, waaronder een aantal prominente Vlaams-nat... Lees meer
), van waaruit hij na de Franse capitulatie op 10 juli 1940 naar Antwerpen terugkeerde. Lagrou werd ondervoorzitter van het uitsluitend uit gedeporteerden bestaande nieuwgekozen bestuur van de Vlaamse Conferentie der Balie van Antwerpen Vlaamse Conferentie van de Balie van Antwerpen
Lees meer
. Hij stichtte met andere weggevoerden de Vereniging der Weggevoerden van 1940. In september werd hij secretaris van de Bormscommissie Bormscommissie
De Bormscommissie was een commissie die tijdens de Tweede Wereldoorlog schadevergoedingen uitkeerde aan door de Belgische overheid gestrafte activisten van de Eerste Wereldoorlog. Lees meer
. In augustus 1940 was hij actief in de Volksbeweging van het VNV, maar toen werd al duidelijk dat hij totaal andere paden zou opgaan. In september 1940 werd hij de eerste leider van de Algemeene-SS Vlaanderen Algemeene-SS Vlaanderen
De SS-Vlaanderen was een collaborerende militie tijdens de Tweede Wereldoorlog, die deel uitmaakte van de Duitse SS. Ze ijverde voor de aanhechting van Vlaanderen bij Duitsland. Lees meer
, mede als gevolg van zijn goede contacten met de SD. Hij startte onmiddellijk een werfcampagne voor de Waffen-SS en leidde tevens acties tegen de Joodse gemeenschap in Antwerpen.

In februari 1941 meldde Lagrou zich voor de Waffen-SS en verdween zo van het politieke toneel in Vlaanderen. Na zijn opleiding werd Lagrou Kriegsberichter in de Waffen-SS. In september 1944 maakte hij deel uit van de Vlaamsche Landsleiding Vlaamsche Landsleiding
Lees meer
, waarin hij gevolmachtigde voor binnenlandse zaken werd. In de Vlaamse Waffen-SS Division Langemarck behoorde hij tot de divisiestaf met de rang van Sturmbannführer.

Gevlucht naar Argentinië

Op het einde van de oorlog werd Lagrou belast met de evacuering van Cyriel Verschaeve Verschaeve, Cyriel
Cyriel Verschaeve (1874-1949) was een West-Vlaamse priester, literair auteur, kunstbeschouwer en publicist, die bekend werd als icoon van de Frontbeweging en het opkomende Vlaams-national... Lees meer
.

In mei 1945 werd Lagrou aan de Frans-Zwitserse grens gevat en in een Frans kamp opgesloten. In België was hij inmiddels wegens collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
bij verstek ter dood veroordeeld. Lagrou wist te vluchten naar Spanje Spanje
De 19de-eeuwse Vlaamse beweging cultiveerde een overwegend negatief beeld van Spanje als vreemde overheerser tijdens de 16de eeuw. In de loop van de 20ste eeuw ontstond daarnaast een acti... Lees meer
, waar hij opgesloten werd in het kamp van Miranda de Ebro en daarna een onderkomen in het klooster van Montserrat. België probeerde hem tevergeefs uitgeleverd te krijgen. In 1948 week hij uit naar Argentinië, waar hij vluchtlijnen voor collaborateurs met de steun van het regime faciliteerde, onder meer Leo Poppe Poppe, Leo
Leo Poppe (1911-1997) was eerst actief als journalist en werd vervolgens jeugdleider bij het Verdinaso. Tijdens de bezetting vervulde hij die functie binnen de Eenheidsbeweging-VNV. Na d... Lees meer
en de Nederlander Willem Sassen, die later bekend zal worden voor zijn op tapes opgenomen interviews met Adolf Eichmann. Medio jaren 1950 emigreerde Lagrou naar Brazilië. Begin 1969 kwam hij terug naar Spanje, waar hij in hetzelfde jaar stierf.

Werken

— Artikelen in Jong Dietschland; Roeland; De SS-Man; Westland;

Wij Verdachten, 1941.

Literatuur

— W.C.M. Meyers, De Vlaamse Landsleiding. Een emigrantenregering in Duitsland na september 1944, in: Bijdragen tot de Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, nr. 2, 1972, pp. 29-86.

— A. de Jonghe, De strijd Himmler-Reeder om de benoeming van een H.S.S.P.F. te Brussel. Deel 2, in: Bijdragen tot de Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, 1976, pp. 6-152.
— L. Vandeweyer, René Lagrou en het katholieke Vlaams- nationalisme in Antwerpen, in: WT, jg. 51, 1993, nr. 3, pp. 163-183.
— L. Saerens, De Jodenjagers van de Vlaamse SS, 2007.
— F. Seberechts en F-J Verdoodt, Leven in twee werelden. Belgische collaborateurs en de diaspora na de Tweede Wereldoorlog, 2009.

Suggestie doorgeven

1973: Amandus Dumon (pdf)

1998: Bruno De Wever

2023: Bruno De Wever

Databanken

Inhoudstafel