Revue trimestrielle

Publicatie
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Sam Van Clemen (1998)

Revue trimestrielle was een driemaandelijks tijdschrift, dat in Brussel van 1854 tot 1869 verscheen. Het blad toonde haar hele bestaan een onverholen sympathie voor de Vlaamse beweging en de Vlaamse letterkunde.

Volledige titel
Revue trimestrielle
Periode
1854 -
1869
Leestijd: 3 minuten

Revue trimestrielle was een driemaandelijks tijdschrift, gesticht in Brussel in 1854 en geleid door Eugène van Bemmel. Met dit tijdschrift wou Van Bemmel een substantiële bijdrage leveren tot de totstandkoming van een nationale literatuur. Naar zijn oordeel moest België na 25 jaar onafhankelijkheid nog een eigen culturele identiteit verwerven. Hij vond dat de twee nationale culturen hierin een rol te spelen hadden: de Franstalige literatuur moest loskomen van de slaafse navolging van de Franse en de Vlaamse literatuur moest binnen België ruimere kansen krijgen. De Revue trimestrielle had gedurende haar hele bestaan een onverholen sympathie voor de Vlaamse beweging en de Vlaamse letterkunde. Verder zou het tijdschrift ondanks zijn liberale inslag zich steeds onafhankelijk opstellen en vond het dat noch liberalen, noch katholieken de Vlaamse beweging voldoende ondersteunden. Het maçonnieke Grootoosten van België zorgde voor ondersteuning van de uitgave. In totaal verschenen er 60 nummers.

Als orgaan van een radicaal flamingantisme richtte Revue trimestrielle zich op politieke en sociale problemen. De voornaamste redacteuren (bijna allen leden van Vlamingen Vooruit Vlamingen Vooruit
Vlamingen Vooruit was een Vlaamse en vrijzinnige organisatie in Brussel die in 1858 onder impuls van Eugène van Bemmel in Brussel werd opgericht. Het programma eiste de gelijkberechtiging... Lees meer
, zoals Charles Buls Buls, Karel
Lees meer
, Charles de Coster De Coster, Charles
Charles de Coster (1827-1879) was een schrijver die behoorde tot de progressieve vleugel van het liberalisme. Zijn belangrijkste werken zijn Légendes flamandes (1858), Contes brabançons (... Lees meer
, Jean B. Langlois Langlois, Jean
Jean Langlois (1835-1860) was bediende bij een verzekeringsmaatschappij. Zijn veelzijdige vrijzinnig-progressieve arbeid bracht hem weldra in aanraking met het Brusselse liberale verenigi... Lees meer
, Charles Potvin Potvin, Charles
Charles Potvin (1818-1902) stond als progressistische intellectueel voor een toenadering tussen liberalisme, flamingantisme en socialisme en was vooral in Brussel actief. Als Franstalige ... Lees meer
en Alfons Willems Willems, Alfons
Alfons Willems (1939-1912) was hoogleraar Nederlandse letterkunde en Grieks aan de Université libre de Bruxelles. Hij stond als liberale flamingant onder meer mee aan de basis van de Brus... Lees meer
) waren zeer actief op politiek terrein en weigerden dus de Vlaamse kwestie enkel als een taal- of een literaire kwestie te beschouwen. Het tijdschrift vertolkte vanaf de stichting van Vlamingen Vooruit in 1858 geregeld de standpunten van deze organisatie. Politieke en sociale aspecten van de Vlaamse problematiek primeerden: de Vlaamse beweging werd beschouwd als een middel om politieke rechten te beschermen (zoals de stipte toepassing van de taalvrijheid) en om de economische toestand van Vlaanderen te verbeteren. Behalve deze fundamentele eisen meende de Revue trimestrielle dat de flaminganten een drukkingsgroep moesten vormen, die elk in de eigen kring de Vlaamse belangen moest verdedigen. Ze steunden zich ook op het bestaan, in België, van twee verschillende volksdelen om zich tegen de gecentraliseerde regering te verzetten; ze waren voorstanders van een administratieve decentralisatie, die, naar hun mening, de oplossing van de Vlaamse kwestie zou brengen. Dit alles maakte van de Revue trimestrielle een woordvoerder van een Vlaamsgezinde avant-garde. Met een brede lezerskring en in het Frans opgesteld (dus een publiek bereikend dat in het algemeen onverschillig tegenover de Vlaamse beweging stond) is het blad de interessantste uitdrukking van het Brusselse flamingantisme in de jaren 1855-1860. In 1869 werd het vervangen door Revue de Belgique.

Literatuur

– E. Gubin, Bruxelles au XIXe siècle: berceau d'un flamingantisme démocratique (1840-1873), 1979.
– M. Bots, Bibliografie van de liberale tijdschriften. Bibliographie des revues libérales. Revue Trimestrielle (1854- 1868), 1994.
– J. Lemaire, La Revue trimestrielle (1854-1868) : une œuvre maçonnique au service de la littérature, in: Massoneria e cultura. Il contributo della massoneria alla formazione della cultura nel Belgio francofono (1830-1914), 1999, pp. 153-179.

Suggestie doorgeven

1975: Eliane Gubin-Grosjean (pdf)

1998: Sam Van Clemen

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel