Rijckoort, Jan
Jan Rijckoort (1889-1940) was een dichte medewerker van Verdinaso-leider Joris van Severen. Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog werd hij samen met Van Severen naar Frankrijk gebracht en in Abbeville vermoord.
Jan Rijckoort was reeds op 13-jarige leeftijd fabrieksarbeider en werd in 1906 beroepsvrijwilliger in het leger. Op 1 augustus 1914 was Rijckoort al onmiddellijk betrokken bij de krijgsverrichtingen; eind oktober werd hij bij de uitval uit Antwerpen zwaar gewond en bracht men hem over naar Engeland. In het voorjaar van 1915 kwam hij weer aan het front. Nog voor de wapenstilstand van 1918 bracht zijn proletarisch socialisme hem dicht bij communistische sympathieën. Hij evolueerde in de naoorlogse jaren enigszins in het spoor van de Clarté-groep en van Lumière, tot in 1925. Zijn wankele gezondheid, een gevolg van zijn oorlogsverwondingen, bezorgde hem in 1931 een oorlogspensioen. Hij was in die jaren bevriend met de communist War van Overstraeten.
Na 1932 begon Rijckoort als lijfblad Hier Dinaso! Hier Dinaso!
Lees meer te lezen. Eind januari 1934 bezocht hij Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer in Sint-Michiels; er ontstond een hechte vriendschap. Op 19 juni 1935 werd Rijckoort opgenomen in de Dinaso Militanten Orde Dinaso Militanten Orde
Lees meer (DMO). Hij ging in 1936 (na zijn overgang tot de katholieke Kerk, onder invloed van Van Severen) in Sint-Andries wonen om elk ogenblik ter beschikking van de Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer leider te zijn. Hij volgde stipt en trouw de gedachte-evolutie van Van Severen, sedert 1937 op geheel eigen Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer toer en ruim Belgisch royalistisch. In de voormiddag van 10 mei 1940 wandelde hij nog met Joris van Severen en Pol le Roy Le Roy, Pol
Dichter Pol le Roy (1905-1983) speelde tot 1941 een prominente rol binnen het Verdinaso en engageerde zich vervolgens in de Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap. Na de oorlog werd hij v... Lees meer op de Grote Markte te Brugge. Na de namiddag werd hij net als Van Severen gearresteerd. Samen met Van Severen werd hij op 15 mei op transport gezet, via Oostende en Duinkerke naar Bethune. In Abbeville werd hij onmiddellijk na de executie van Van Severen zelf ook neergeschoten.
Werken
– Van het Marxisme tot het Dinaso, Gent, 1934.
Literatuur
– M. van Gijseghem, Het bloedbad van Abbeville, Antwerpen, 1941.
– R. Lagrou, Wij, verdachten, Antwerpen, 1941.
– L. van Berckel (= Th. Hosten), De tragische dood van Joris van Severen en Jan Ryckoort, Abbeville 20 mei 1940, Zulte, 1960.
– A.de Bruyne, Joris van Severen. Droom en daad, Zulte, 1961.
– L. Delafortrie, Joris van Severen en de Nederlanden, Zulte, 1963.
– L. Schepens, 1940. Dagboek van een politiek conflict, Brugge, 1970.
– H. Borginon, Op zoek naar de weggesleepten van mei 1940, Antwerpen, 1973.
– C. Vlaemynck, Het dossier Abbeville, Leuven, 1977.
– R.K. van den Hoeck, De bange meidagen van ’40, Rotterdam, 1978.
– J. Creve, Het Verdinaso en zijn militie. Militievorming tussen beide wereldoorlogen in Vlaanderen en Nederland 1928-1941, licentiaatsverhandeling U Gent, 1985.
– J. Creve, Recht en trouw. De geschiedenis van het Verdinaso en zijn milities, Antwerpen, 1987.
– P. Hennes, De politieke verdachten van mei 1940, licentiaatsverhandeling KU Leuven, 1993.
– Gedenkboek Joris van Severen 1894-1994, Aartselaar; 1994, p. 96, 120, 236, 272-273, 323, 327, 333.
– J. Creve, Jef Missoorten; de Vlaamse militie en het Verdinaso, in: Wetenschappelijke tijdingen, 67, nr. 4, december 1998, p. 29-43.
– Over onlangs teruggevonden archieven i.v.m. Verdinaso en Jan Rijckoort, in: Nieuwsbrief joris van Severen, 2004, nr. 3.
– R. Bruijns, Tussen rood en groen. Joris van Severen, het Verdinaso en de socialisten, in: Jaarboek Joris van Severen, 17, 2013, p.159-188.
– T. Cobbaert, De lijken in de kiosk. Op zoek naar een graf voor de slachtoffers van Abbeville, in: Wetenschappelijke tijdingen, 75, nr. 1, maart 2016, p. 62-78.
– R. Bruijns, De Dinaso-militie in het historisch perspectief van het Interbellum, in: Jaarboek Joris van Severen, 20, 2016, p. 31-56.
– M. Cailliau, Omtrent Jan Rijckoort, in: Jaarboek Joris van Severen, 20, 2016, p. 149-156.
– J. de Cat, Verhaal geschreven door Jules de Cat (Abbeville), in: Jaarboek Joris van Severen, 24, 2021, p. 171-202.
– L. Pauwels, Joris van Severen. Op leven en dood, letterlijk. Biografie, Antwerpen, 2021.