Servaes, Albert

Persoon
Nico Wouters (2023, ongewijzigd), Nico Wouters (1998)
Volledige voornaam
Albertus Paulus Leo
Geboorte
Gent, 4 april 1883
Overlijden
Luzern, 19 april 1966
Leestijd: 2 minuten

Was quasi een autodidact. Servaes volgde slechts een avondcursus aan de Gentse academie. Met zijn symbolisch- religieuze werken kan Servaes als een van de grondleggers van het Vlaamse expressionisme worden beschouwd. Enkele van zijn belangrijkere werken zijn De Aardappelplanters (1909), De Getekende Kruisweg (1919), Het Boerenleven (1920), Lapis Offensionis (1921), Marialeven (1932) en De Kruisweg van Orval (1936).

Voor de Tweede Wereldoorlog uitte Servaes zijn Vlaams-nationalistische gevoelens hoofdzakelijk via zijn kunst. Hij sloot aan bij het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
, maar zijn politieke engangement bleef beperkt. Tijdens de bezetting toonde hij openlijk Duitse sympathieën en onderhield hij goede relaties met de bezetter. Servaes werkte mee aan de nieuwe ordening van het culturele leven. Hij was voorzitter van de Oost-Vlaamse Federatie voor Kunstenaars, lid van de Kultuurkamer, lid van de Federatie van Vlaamsche Kunstenaars, algemeen bestuurslid (1941) van De Vlaamsche Kunstenaarsgilde Vlaamsche Kunstenaarsgilde
Lees meer
en lid van Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer
. In 1940 leidde hij een delegatie Vlaamse kunstenaars die in Duitsland ontvangen werd door Joseph Goebbels. Hij nam deel aan de Vlaams-Duitse cultuurdagen. Hij kreeg gunstige persberichten en kon deelnemen aan groepstentoonstellingen in Duitsland. Hij deed ook enkele duidelijke pro-Duitse uitspraken en verbond zijn kunst aan de cultuurpropaganda van de Nieuwe Orde.

Na de oorlog kreeg Servaes enkele anonieme doodsbedreigingen en werd hij door Constant Permeke en Evarist de Buck beschuldigd van verklikking. Eind 1944 vluchtte hij naar Zwitserland. In juli 1947 werd hij bij verstek veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf (in 1961 herleid tot 5 jaar en in 1964 werd de strafuitvoering geschorst). Servaes liet zich tot Zwitser naturaliseren.

In 1961 ontstond een felle controverse rond de eerste naoorlogse Servaestentoonstelling te Brugge toen De Buck en enkele verzet Verzet
Het georganiseerde verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Vlaamse provincies was doorgaans altijd Belgisch verzet: zowel op het vlak van de ideologische oriëntatie, de motieven en he... Lees meer
sgroepen hiertegen heftig protesteerden. Dit alles droeg bij tot het beeld van Servaes als "vader van het Vlaams expressionisme in Ballingschap". In 1965 werd hij bekroond met de Rembrandtprijs Rembrandtprijs (1965-1982)
Lees meer
.

Literatuur

– A. Stubbe, Albert Servaes en de eerste en tweede Latemse kunstenaarsgroep, 1956.
– W. Nigg, 'Albert Servaes', in Maler des Ewigen, II, 1961.
– P. Huys, 'Albert Servaes een kunstenaarsloopbaan', in Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oostvlaanderen (1962).
– L.M.A. Schoonbaert, Albert Servaes, 1984.
– J. Lust, Beeldende kunst tijdens de Tweede Wereldoorlog in Vlaanderen. Een onderzoek naar de houding van de beeldende kunstenaars en de kunstrecensenten, RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1985.
– H. Maes, Albert Servaes, zoals hij blijkt uit zijn brieven aan Jules De Coster I. 1913- 1925, II. 1946-1958, 1985.
– E. Verhoeyen, 'Kultuur, politiek en kultuurpolitiek tijdens de Tweede Wereldoorlog', in Kultuurleven, jg. 52 (1985).
– J. Rombouts, Albert Servaes (1883-1966): een receptie-onderzoek, 1989.
– H. van de Vijver, Het culturele leven tijdens de bezetting (België in de Tweede Wereldoorlog, nr. 8, 1990).

Suggestie doorgeven

1975: Lydia Schoonbaert (pdf)

1998: Nico Wouters

2023: Nico Wouters

Databanken

Inhoudstafel