Vlaamsche Veem

Het geheime genootschap Vlaamsche Veem werd in 1909 in Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer opgericht door de vrijzinnige Vrijzinnigheid
Dit artikel belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en de vrijdenkersbeweging van de 19de eeuw tot nu. Lees meer en Vlaamsgezinde Maurits Josson Josson, Maurits
Maurits Josson (1855-1926) was een liberale Brusselse jurist die ijverde voor de vernederlandsing van het openbare leven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vervulde hij een trekkersrol binne... Lees meer . De organisatie stelde zich tot doel om buiten de politieke partijen om ‘het Vlaamse volk van alle schadelijke vreemde invloed, voornamelijk van Frankrijk Frankrijk & Vlaanderen
De verhouding tussen Vlaanderen en Frankrijk werd altijd gekenmerkt door een aanzienlijke dubbelzinnigheid. Hoewel er lange tijd een grote affiniteit met de Franse cultuur bestond, werd d... Lees meer 's bemoeiingen in België's binnenlandse aangelegenheden, vrij te maken, de Nederlandse taal als een koningin te doen heersen over de hele uitgestrektheid van het Vlaamse land in bestuur, gerecht, leger en school’.

‘Flamingantenloge’

De werking van de Vlaamsche Veem was niet toevallig vergelijkbaar met die van de vrijmetselaarsloges. Er heerste zwijgplicht en alleen de ingezworenen mochten de grondwet van de Veem kennen. Zo probeerden de leden de vrijmetselarijloges, die zij ervan verdachten de dominante positie van het Frans in Vlaanderen te willen handhaven en de Vlaamse beweging tegen te werken, met gelijke wapens te bestrijden.

De Veem had afdelingen in Brussel, Gent Gent
Lees meer en Lier. Over de Brusselse afdeling is weinig bekend, behalve dat Maurits Josson en Jules Spincemaille Spincemaille, Jules
Lees meer er deel van uitmaakten. De Gentse afdeling zou in 1912 zo’n twintig leden hebben geteld, die maandelijks samenkwamen in het huis van Marcel Minnaert Minnaert, Marcel
De vrijzinnige flamingant en Groot-Nederlander Marcel Minnaert (1893-1970) was ook een overtuigde links-radicaal en (atoom)pacifist. Vanaf het begin van de jaren 1920 tot zijn emeritaat a... Lees meer . Twisten over het al dan niet streven naar bestuurlijke scheiding – federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer dus – deed de Gentse afdeling begin 1914 uiteenvallen. Een radicale groep, waarvan de leden meestal ook behoorden tot de informele kring rond de Vlaamsgezinde Gentse hoogleraar plantkunde Julius Mac Leod Mac Leod, Julius
Julius Mac Leod (1857-1919) was hoogleraar plantkunde aan de Gentse universiteit en een Vlaamsgezinde progressieve liberaal. Hij was een belangrijke pleitbezorger van de vernederlandsing ... Lees meer , scheurde zich af en verzamelde zich rond het maandblad met de programmatische titel De Bestuurlijke Scheiding De Bestuurlijke Scheiding
Het Gentse weekblad De Bestuurlijke Scheiding pleitte tijdens zijn kortstondige bestaan in de maanden vóór het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog voor het federalisme en voor de opricht... Lees meer  (1914), dat ook de idee van een zelfstandige Vlaamsgezinde partij bepleitte. Hoewel de artikels uit het tijdschrift verschenen onder een schuilnaam, bestond de redactieraad vermoedelijk uit  Antoon Thiry Thiry, Antoon
Antoon Thiry (1888-1954) schreef pittoresk-folkloristische verhalen en was de oprichter van de uitgeverij en boekengilde Die Poorte. Tijdens de Eerste Wereldoorlog engageerde hij zich in ... Lees meer , Reimond Kimpe Kimpe, Reimond
Reimond Kimpe (1885-1970) verhuisde na de Eerste Wereldoorlog naar Nederland om te ontsnappen aan gerechtelijke vervolging vanwege zijn activisme. Hij was er werkzaam in de huizen- en weg... Lees meer , Marcel Minnaert en Jules van Roy Van Roy, Jules
Arts Jules Van Roy (1880-1940) was tijdens WOI lid van de Gentse groep van Jong-Vlaanderen en redactielid van De Bestuurlijke Scheiding. Ook was hij actief in de Vlaams Nationale Partij ... Lees meer . Thiry en Kimpe onderhielden nauwe banden met Felix Timmermans Timmermans, Felix
Felix Timmermans (1886-1947) is de auteur van een omvangrijk en veelgelezen oeuvre. Tot zijn bekendste romans horen Pallieter (1916) en Boerenpsalm (1935). Tijdens de Eerste Wereldoorlog ... Lees meer en Huibrecht van Ael Van Ael, Huibrecht
Lierenaar Huibrecht van Ael (1895-1966) was tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij de activistische vereniging Jong-Vlaanderen. Nadien was hij actief in de Lierse gemeentepolitiek. ... Lees meer van de Lierse afdeling.

Van bestuurlijke scheiding naar activisme

Tijdgenoten als Arthur Faingnaert Faingnaert, Arthur
Arthur Leopold Faingnaert (1883-1971) was van opleiding kleermaker, maar verwierf via avondonderwijs een ruime algemene ontwikkeling. Tijdens de Eerste Wereldoorlog engageerde hij zich in... Lees meer beschouwden de Veem als een weinig beduidende organisatie. Het ledenaantal lag wellicht laag en de meeste leden waren jong en relatief onbekend binnen de Vlaamse beweging. Nogal wat leden van de Vlaamsche Veem raakten tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer betrokken bij het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer en ijverden verder voor bestuurlijke scheiding. De afgescheurde Gentse Veem-aanhangers kwamen terecht in het radicaal-activistische Jong-Vlaanderen Jong-Vlaanderen (1907-1914)
Lees meer . Josson, die hoogleraar werd aan de Gentse Von Bissing-universiteit, koos voor een gematigdere vorm van activisme. De Veem overleefde de Eerste Wereldoorlog niet.