Zannekin-Arbeidsgemeenschap voor Frans-Vlaanderen

Naam van verscheidene verenigingen die de V.B. in Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer ondersteunen vanuit een Heel-Nederlands Heel-Nederland
Lees meer perspectief.

In 1937-1938 was de eerste Zannekin-vereniging – genoemd naar de middeleeuwse figuur Niklaas Zannekin – actief onder impuls van de Nederlander Willem van Es Van Es, Willem
De Nederlander Willem van Es (1886-1943) was betrokken bij verschillende culturele en politieke Groot-Nederlandse initiatieven zoals (respectievelijk) het Algemeen-Nederlands Verbond en ... Lees meer met als doel het Vlaamsch Verbond van Frankrijk Vlaamsch Verbond van Frankrijk
Lees meer van Jean-Marie Gantois Gantois, Jean-Marie
Priester Jean-Marie Gantois (1904-1968) speelde een belangrijke rol in de Vlaamse beweging in Frans-Vlaanderen en kwam daarbij uit voor een Diets en radicaal-rechts standpunt. Na de Tweed... Lees meer vanuit het Noorden te ondersteunen. Tijdens de Duitse bezetting stak men in 1941 opnieuw van wal met de Zannekin Arbeidsgemeenschap voor Zuid-Vlaanderen onder voorzitterschap van August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer . Diens interesse voor de V.B. in Frans-Vlaanderen dateerde al van voor de Eerste Wereldoorlog ( Pro Westlandia Pro Westlandia
Lees meer ). Uit de actieve medewerkers blijkt duidelijk in welke hoek de vereniging zich situeerde; naast Borms waren dat onder meer Hilaire Gravez Gravez, Hilaire
Hilaire Gravez (1889-1974) was een Vlaams-nationalistische politicus en arts, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol speelde in de Frontbeweging. Tijdens de jaren 1930 koos... Lees meer (secretaris-penningmeester), Cyriel Rousseeu Rousseeu, Cyriel
Cyriel Rousseeu (1882-1968) was een Vlaams activist, mede-oprichter van Pro Westlandia en betrokken bij de initiatieven van zijn vriend August Borms. Lees meer , P. Vandommele, Kamiel de Vleeschauwer De Vleeschauwer, Kamiel
Kamiel de Vleeschauwer (1873-1975) was een schoolinspecteur voor het lager onderwijs, die zich in de jaren 1920 en 1930 engageerde in het partijpolitieke Vlaams-nationalisme en betrokken ... Lees meer , P. Priem, A. Thiel, Adelfons Henderickx Henderickx, Adelfons
Adelfons Henderickx (1867-1949) was een Antwerpse katholieke volksvertegenwoordiger. Tijdens de Eerste Wereldoorlog engageerde hij zich in het activisme en tijdens het interbellum in het ... Lees meer , Michiel Bulckaert Bulckaert, Michiel
Michiel Bulckaert (1895-1968) was een VNV-politicus die als West-Vlaamse oorlogsgouverneur collaboreerde met de Duitse bezetter. De advocaat uit Veurne was oorlogsvrijwilliger tijdens Eer... Lees meer , Jeroom Leuridan Leuridan, Jeroom
Jeroom Leuridan (1894-1945), leraar en advocaat, was van 1929 tot 1944 parlementslid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), en vanaf 1934 VNV-gouwleider van West-Vlaanderen. Hij was een ... Lees meer en Juliaan Platteau Platteau, Juliaan
Juliaan Platteau (1894-1964) was actief als acteur. Als oud-strijder richtte hij na WOI het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders op. Ook was hij lid van het IJzerbedevaartcomité. Na WOII st... Lees meer . Men nam een voorbeeld aan de Duitse Volksbund für das Deutschtum im Ausland en hoopte dat het na de "Duitse zegepraal" mogelijk zou zijn om "alle volkse Vlamingen weer in eenzelfde verband te brengen". Het ambitieuze programma van de vereniging werd uit de doeken gedaan in een brochure onder de titel Onze Volksche plicht. In concreto bezorgde de vereniging Nederlandstalige boeken aan bibliotheken in Frans-Vlaanderen, zamelde fondsen in om er de V.B. te steunen, wierf abonnementen voor de periodieken Le Lion de Flandre en De Torrewachter De Torrewachter
De Torrewachter (1929-1944) was een maandblad dat verscheen in Frans-Vlaanderen. Uitgever was het Vlaamsch Verbond van Frankrijk. Lees meer , organiseerde allerhande activiteiten en voordrachten (onder meer een tachtigtal met Gantois als spreker) en trachtte met jonge West-Vlaamse onderwijzers een Nederlandstalig onderwijsnet op te zetten in het Rijselse. De Duitse nederlaag maakte een einde aan de organisatie.

In 1954 richtten Jan Hardeman en Jef Ruysschaert Ruysschaert, Jef
Jef Ruysschaert (1921-1970) was de initiatiefnemer en de eerste voorzitter van de Nationale Bevlaggingsactie. Hij was ook de initiatiefnemer van vakantiecursussen Nederlands voor Franssp... Lees meer een studentenwerkgroep-Zannekin op die meehielp aan de verspreiding van de periodiek Notre Flandre Notre Flandre
Notre Flandre was een Frans-Vlaams driemaandelijks tijdschrift dat van 1952 tot 1968 werd uitgegeven in Rijsel, onder hoofdredactie van Jan Klaas uit Sint-Omaars. Lees meer , avonden organiseerde rond Frans-Vlaanderen en een boekenactie op het getouw zette. De vereniging hield het enkele jaren vol. Na een huldiging van Gantois in 1964 werd, onder impuls van onder meer laatstgenoemde en Jan Klaas Klaas, Jan
Geneesheer Jan Klaas (1925) speelde na WOII een belangrijke rol in de Vlaamse beweging in Frans-Vlaanderen. Zo trad hij op als spreker en werkte hij mee aan diverse tijdschriften. ... Lees meer , in 1966 de heden nog bestaande vereniging Zannekin opgericht. Het bestuur bestond uit Herbert Schaap Schaap, Herbert
De Nederlandse jurist Herbert Schaap (1894-1982) was van in zijn studietijd betrokken bij diverse Groot-Nederlandse initiatieven en koesterde vanuit die overtuiging een bijzondere belangs... Lees meer (voorzitter), Luc Carton Carton, Luc
Arts Luc Carton (1907-1979) was als student actief in het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (AKVS). Na de Tweede Wereldoorlog was hij ondervoorzitter van Zannekin en nauw bevrien... Lees meer en Albert Deckmyn Deckmyn, Albert
Albert Deckmyn (1915-1989) vestigde zich als advocaat in Kortrijk. Hij militeerde binnen het Verdinaso en sloot zich in mei 1941 aan bij de Eenheidsbeweging-VNV. In september 1941 werd hi... Lees meer (ondervoorzitters), E. Camerlynck (secretaris) en J. Rutten (penningmeester). De vereniging nam het beheer over van het noodlijdende tijdschrift Notre Flandre – Zuid-Vlaams Heem, dat men na de jaargang 1968 stopzette. Het blad werd opgevolgd door La Nouvelle Flandre La Nouvelle Flandre
La Nouvelle Flandre was een Frans-Vlaams driemaandelijks tijdschrift, 1969-1971. Lees meer waarvan Zannekin het beheer en de financiering verzorgde; het moest in 1971 worden stopgezet. De vereniging erfde in 1968 de bibliotheek van Gantois die ze overmaakte aan de Katholieke Universiteit Leuven Afdeling Kortrijk, waar op die manier de basis werd gelegd voor de Bibliotheek en Archief de Franse Nederlanden Bibliotheek en Archief De Franse Nederlanden
De Bibliotheek en Archief De Franse Nederlanden is een documentatiecentrum van de Katholieke Universiteit Leuven Campus Kulak Kortrijk, opgebouwd rond de in 1969 verworven boekencollectie... Lees meer . Vanaf 1973 werd de belangstelling verbreed naar "de vroeger Nederlandse gewesten aan de oostgrens", met name vooral Oost-Friesland. Zannekin richtte en richt geregeld studiedagen, uitstappen en ontmoetingen in. In 1977 verscheen het eerste jaarboek Zannekin, in hoofdzaak een verzameling van artikelen over de gebieden die de vereniging onder de aandacht wil plaatsen. In die eerste uitgave formuleerde Rutten het doel van de vereniging in een tekst die later geregeld zou worden hernomen: Zannekin wenst het "thuisfront te zijn van iedere persoon en van iedere vereniging die er naar streeft een Nederlands volksbewustzijn op te wekken, te versterken of in stand te houden in alle gebieden binnen onze oudste volksgrenzen". Utopisch doel is het herstel van de 17 provinciën. Het voorzitterschap was inmiddels overgegaan naar J. Goethals. Tegen 1987 bestond het bestuur uit Ward Corsmit Corsmit, Ward
Ward Corsmit (1919-2002) was een priester die zich inzette voor de herleving van de Nederlandse taal en cultuur in Frans-Vlaanderen. Lees meer (voorzitter), Leo Camerlynck (ondervoorzitter), Maurits Cailliau Cailliau, Maurits
Maurits Cailliau (1938) was een ambtenaar en Diets jeugdleider. Lees meer (secretaris-penningmeester) en Th. Plaat (tweede secretaris). Sinds 1989 is de Nederlander Marten Heida Heida, Marten
Marten Heida (1929-2020) was een Nederlands onderwijzer, voorzitter en bestuurslid van Vereniging/Stichting Zannekin en mede-initiatiefnemer en medewerker van het Zannekin Jaarboek (vanaf... Lees meer voorzitter. De klemtoon van de Zannekin-jaarboeken verschoof volledig naar het verzamelen van historiografische artikelen. Sedert 1983 verspreidt de vereniging ook een driemaandelijkse nieuwsbrief met informatie over haar activiteiten. Heden telt Zannekin een kleine 500 leden, het jaarboek wordt gedrukt op 650 exemplaren.