Bockaert, Amaat

Persoon
Pieter Jan Verstraete (2023, aanvulling), Pieter Jan Verstraete (1998)

Amaat Bockaert (1908-1980) was gewestleider van het Vlaamsch Nationaal Verbond en vanaf 1938 gemeenteraadslid in Gent. Van 1940 tot 1944 was hij arrondissementscommissaris voor Gent-Eeklo. Na de oorlog week hij uit naar Argentiniƫ.

Alternatieve naam
Meten
Geboorte
Aalter, 9 mei 1908
Overlijden
Sijsele, 4 februari 1980
Leestijd: 3 minuten

Amaat Bockaert was de schoonzoon van Frans Daels Daels, Frans
Frans Daels (1882-1974) vormde de spil van de Vlaamsgezinde organisaties aan het IJzerfront en groeide in het interbellum als voorzitter van het IJzerbedevaartcomitƩ en voorvechter van N... Lees meer
. Hij deed zijn humaniora aan het college van Eeklo (1920-1926). 'Meten' Bockaert kreeg er voeling met het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
(AKVS) en richtte later in Knesselare een afdeling op. Daarna studeerde hij rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven (1926-1928) en was hij gedurende het academiejaar 1928-1929 AKVS-gouwvoorzitter voor Oost-Vlaanderen. Tijdens een Franstalige anti- August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hƩt symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer
-betoging in Leuven in december 1928, behoorde Bockaert tot de tegenbetogers. Voor het scanderen van de slogan A bas la Belgique, en als voorbeeld voor de anderen werd hij door de rector met het consilium abeundi gesanctioneerd. Zijn wegzending veroorzaakte in de universiteitsstad heel wat onrust. Hij legde examens af voor de middenjury.

In 1928-1929 deed Bockaert zijn legerdienst. Daarna studeerde hij verder aan de Gentse universiteit (1930-1932). Hij was preses van het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond
Het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) was een overkoepeling voor Vlaamsgezinde studentenverenigingen van verschillende universiteiten, gesticht door Leuvense en Gentse Vlaamse... Lees meer
(1931-1932). Als student werkte hij samen met professor Daels en diens Sociale Actie.

In Gent trad Bockaert ook in nauw contact met Reimond Tollenaere, die hem als AVHV-preses opvolgde. Hoewel de vriendschap met Tollenaere tot op het einde intact bleef, deelde hij diens Groot-Nederlands Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van Belgiƫ of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer
radicalisme en nationaalsocialistische opvattingen niet.

Eenmaal afgestudeerd vestigde Bockaert zich als advocaat aan de balie van Gent. In 1936 werd hij lid van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV), en vanaf 1937 VNV-gewestleider. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1938 werd hij als eerste Vlaams-nationalistisch gemeenteraadslid in Gent verkozen. In de gemeenteraad brak hij een lans voor samenwerking met alle katholieke Vlaamsgezinden en rexisten Rex
Rex was een Belgische politieke partij (1935-1940) en een collaboratiebeweging in Franstalig Belgiƫ (1940-1944). Lees meer
. Aan Arbeidsorde Vlaamsche Arbeidsorde
Vlaamsche Arbeidsorde (1936-1941) werd opgericht onder de leiding van Victor Leemans als een corporatistische organisatie die in theorie de rexistische vakbonden en het Vlaamsch Nationaal... Lees meer
en het IJzerbedevaartcomitƩ IJzerbedevaartcomitƩ
Lees meer
verleende hij eveneens zijn medewerking. Met anderen trad Bockaert herhaaldelijk op als pro Deo-advocaat van de taalgrensactivist Taalgrens
Het begrip ā€˜taalgrensā€™ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer
Flor Grammens Grammens, Flor
Onderwijzer Flor Grammens (1899-1985) verwierf tijdens zijn leven grote bekendheid door zijn herhaalde en soms spectaculaire acties tegen de schendingen van de taalwetgeving. Lees meer
. Bij de oprichting van Uitgeverij Volk en Staat Volk en Staat
Lees meer
in 1937 werd Bockaert ondervoorzitter van de raad van beheer. Tevens zetelde hij (tot 1945) in de eerste raad van beheer van de Kredietbank Kredietbank
Lees meer
.

Tijdens de bezetting speelde Bockaert geen eersterangs rol. Op 5 oktober 1940 (tot 1944) werd hij tot arrondissementscommissaris voor Gent-Eeklo benoemd. Bij de stichting van Nederland EĆ©n! Nederland EĆ©n!
Nederland EĆ©n! was een geheime organisatie die tijdens de Tweede Wereldoorlog binnen het collaborerende Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) de Dietse gedachte verdedigde. Lees meer
(begin 1943) was hij betrokken bij de leiding van deze dissidente organisatie binnen het VNV.

Op het proces tegen Volk en Staat werd Bockaert bij verstek door de krijgsraad van Antwerpen op 11 december 1946 tot de doodstraf veroordeeld. Hij leefde meer dan drie jaar ondergedoken in Nederland en Vlaanderen. Via Spanje week hij in december 1948 naar Argentiniƫ uit (zie Zwarten Zwarten
ā€˜Zwartenā€™ is de term die tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in de volksmond werd gebruikt om collaborateurs aan te duiden. Dat had vooral te maken met de zwarte kleur van hun uniformen.... Lees meer
). Samen met zijn gezin woonde Bockaert er in Buenos Aires en Mar der Plata. In de laatste stad stichtte hij de boekhandel Erasmo. Na enkele malen strafvermindering gekregen te hebben, kwam Bockaert in 1971 definitief terug naar Vlaanderen en vestigde zich in Aalter. Op de achtergrond verleende hij steun aan de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in Belgiƫ, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
.

Werken

ā€” Artikelen in Den Uyl; Juristenblad.

Literatuur

ā€” F. Baert, In memoriam Amaat Bockaert, In: Wij, 14 februari 1980.
ā€” Amaat BockaertI n: Broederband, jg. 16, 1980, nr. 3, maart, pp. 12-13.
ā€” J. de Meester, In memoriam Amaat Bockaert, in: WT, jg. 39, 1980, nr. 1, kol. 37-40.
ā€” L. Vos, Bloei en ondergang van het AKVS, 1982, dl. 2.
ā€” P.J. Verstraete, Reimond Tollenaere. Biografie, 1996.

Suggestie doorgeven

1998: Pieter Jan Verstraete (pdf)

2023: Pieter Jan Verstraete

Inhoudstafel