Dinasohuizen

Toen in oktober 1931 het  Verbond van Dietsche Nationaal-Solidaristen Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer (Verdinaso) tot stand kwam, leidde dat op heel wat plaatsen tot een bittere strijd met de Vlaams-nationale partijorganisatie om de controle over de bestaande  Vlaamse Huizen Vlaamse Huizen
Lees meer . In bepaalde gevallen, zoals in Poperinge, kwam het zelfs tot een gevecht, in de regel tussen de Dinaso Militie (later: Dinaso Militanten Orde Dinaso Militanten Orde
Lees meer ) en Vlaams-nationalisten. Op tal van plaatsen werd het Verdinaso aan de deur gezet - dat was onder meer het geval in het Antwerpse Fronterslokaal Malpertuus en het Gentse lokaal Uilenspiegel - maar in de West-Vlaamse thuisbasis behielden de Dinaso's de controle over een aantal belangrijke Vlaamse Huizen, waaronder die van Roeselare, Tielt en Izegem.

Om het gemis aan eigen lokalen te verhelpen werd in het voorjaar van 1933 de Samenwerkende Vennootschap Opbouw (SVO) opgericht onder voorzitterschap van Juul de Clercq De Clercq, Juul
Juul Declercq (1897-1955) was in de jaren 1920 actief in het Algemeen Christelijk Vakverbond en pleitte voor een toenadering tot de katholieke Vlaams-nationalisten. Vanaf 1931 vervulde h... Lees meer uit Izegem, leider van het dinasogezinde Verbond van Nationale Arbeiderssyndicaten Verbond van Nationale Arbeiderssyndicaten
Het Verbond van Nationale Arbeiderssyndikaten (NAS, augustus 1931–augustus 1934) was de vakbondsorganisatie van het Verdinaso en tevens de belangrijkste wervingsbasis van deze beweging. E... Lees meer (NAS). Joris Malfait, verzekeringsmakelaar uit Zwevegem was de drijvende kracht. Andere stichtende leden waren, Paul Demayer, geneesheer uit Gent, de modernistische architect, Jozef de Bruycker De Bruycker, Jos
Lees meer , uit Roeselare, Jef François François, Jef
Jef François (1901-1996) was als leider van de Dinaso Militanten Orde een kopstuk van het Verdinaso. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij commandant van de Dietsche Militie – Zwarte Br... Lees meer uit Gent, tweede in bevel bij de Dinaso Militie, Emiel Thiers Thiers, Emiel
Emiel Thiers (1890-1981) was van 1925 tot 1932 provicieraadslid voor het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond en van 1931 tot 1941 lid van de Raad van Leiding van het Verdinaso, waarvan h... Lees meer , advocaat, naaste medewerker van Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer en organisatieleider van het Verdinaso. Frantz van Dorpe Van Dorpe, Frantz
Lees meer , ingenieur en hoofdman van het Verdinaso te Brussel en Richard Declercq, nijveraar te Roeselare en belangrijk financier van het Verdinaso.

Om de nodige fondsen te verwerven kon de SVO beschikken over geld van het door Declercq geleide  NAS Verbond van Nationale Arbeiderssyndicaten
Het Verbond van Nationale Arbeiderssyndikaten (NAS, augustus 1931–augustus 1934) was de vakbondsorganisatie van het Verdinaso en tevens de belangrijkste wervingsbasis van deze beweging. E... Lees meer . De SVO lanceerde ook de verkoop van aandelen, waarmee men hoopte op korte termijn minimum 100 lokalen te kunnen uitbaten, maar de verkoop werd geen succes. Uiteindelijk werd door de SVO in Vlaanderen niet meer dan een vijftiental Dinasohuizen ingericht. De meeste lagen in West-Vlaanderen. De Dinasohuizen van Antwerpen, Brussel en Gent waren door hun ligging en omvang een stuk belangrijker. In Gent en Brussel zorgde de opening voor wekenlange tegenacties van socialistische en communistische tegenstanders. Ook in Nederland kwam er een vijftal Dinasohuizen tot stand.

Na 1935 begon de belangstelling voor de SVO langzaam weg te ebben.  Hier Dinaso! Hier Dinaso!
Lees meer  maakte er geen melding meer van en als er nog nieuwe Dinasohuizen werden geopend, was dit meestal het initiatief van de plaatselijke afdeling. De afnemende belangstelling voor de Dinasohuizen had te maken met chronisch geldgebrek, maar ook met het feit dat het Verdinaso op de meeste plaatsen spreekrecht had verworven. De talrijke volksvergaderingen van het Verdinaso vonden in toenemende mate plaats in ruimere en prestigieuzere zalen en ook de landdag verhuisde na 1934 van de beslotenheid van een Vlaams Huis naar een open landdagterrein. De meeste lokalen behielden hun lokaal belang, maar vanaf 1936 waren het toch vooral de grote 'propagandacentrales' – Gent, en later ook Antwerpen en Brussel – die een rol van betekenis speelden binnen de beweging.

Nadat het Verdinaso in augustus 1940 zijn werking had hervat, werden tientallen nieuwe Dinasohuizen geopend. De beweging slaagde er echter niet in om een machtsbasis te vormen en in mei 1941 werd het Verdinaso gedwongen op te gaan in de Eenheidsbeweging-VNV (zie Collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer ). Sommige lokalen werden overgenomen door het  Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer  (VNV), maar de meeste werden gesloten en de inboedel werd verkocht.