Van Nierop, Maarten

Persoon
Jan Creve (2023, herwerking), Gaston Durnez (1998)

Maarten van Nierop (1912-1979) was een journalist, taalkundige en auteur. Hij was de oprichter en leider van achtereenvolgens de Diets Solidaristische Beweging en de Solidaristische Beweging (1970-1979).

Volledige voornaam
Martinus Jacobus
Geboorte
Den Haag, 13 mei 1912
Overlijden
Wilrijk, 19 juli 1979
Leestijd: 4 minuten

Maarten van Nierop groeide op in een rooms-katholiek gezin en werd na afgebroken priesterstudies journalist bij het Haagse dagblad De Residentiebode en vervolgens correspondent voor het Nederlands persbureau in Berlijn. Van Nierop werd in 1934 lid van het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
en maakte in 1940 de overstap naar de Nationaal-Socialistische Beweging Nationaal-Socialistische Beweging
De Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) was een Nederlandse politieke partij, op 14 december 1931 opgericht en geleid door Anton Mussert. Lees meer
(NSB). Daar was hij eerst werkzaam op het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, afdeling Perswezen, daarna redacteur bij Volk en Vaderland, en van 14 november 1942 tot 1 april 1945 hoofdredacteur van het Twentsch nieuwsblad en waarnemend kringleider van de NSB in Twente. Na de bevrijding zat hij ondergedoken tot hij in oktober 1946 werd gearresteerd. In 1947 werd hij door het tribunaal van Enschede veroordeeld tot 5 jaar gevangenschap, afname van kiesrechten en het verbod om het beroep van journalist uit te oefenen.

In de periode 1942-1951 vertaalde hij een dertigtal boeken uit het Duits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans en Zweeds. Van 1952 tot 1964 werkte hij als vertaler en redacteur bij de Uitgeverij Lannoo Lannoo
Uitgeverij Lannoo werd in 1909 in Tielt opgericht. Aanvankelijk was er inhoudelijk een christelijk en Vlaams profiel met een prominente plek voor het werk van Stijn Streuvels. Later kreeg... Lees meer
in Tielt en vanaf 1964 bij de Standaard Uitgeverij in Antwerpen. Hij kreeg vooral bekendheid als redacteur van de rubriek ‘Taaltuin’, die sinds 14 februari 1961 in de kranten van de groep De Standaard De Standaard
Lees meer
verscheen en waarin hij ten strijde trok tegen ‘taaie Belgicismen’ in de Nederlandse taal. Daarnaast verzorgde Van Nierop taalkundige rubrieken voor de Belgische en Nederlandse radio en televisie en in tal van periodieken: Taalbeheersing, De Gemeente, Gemeente en Provincie, Raak, Hospitalia, Claxon en Mimo. Ook hield hij honderden spreekbeurten over taalgebruik, spellingproblemen en de integratie van Noord en Zuid. Van Nierop wees de term ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands) af en gebruikte liever de neutrale term HAN (Hedendaags Algemeen Nederlands), omdat volgens hem de taaleenheid van Noord en Zuid minder een kwestie van ‘beschaving is dan wel van taalpolitieke zelfhandhaving’. Hij was ook voorstander van een fonologische spelling, die evenwel niet door regeringsmaatregelen, maar in vrije ontwikkeling tot stand moest komen, op gelijkaardige wijze in België en Nederland.

In de lijn van het vooroorlogse Verdinaso verwierp hij een Belgisch federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
dat door taalverschillen bepaald wordt en stond hij de uitbouw van de Benelux Benelux
Het begrip Benelux verwijst naar de intergouvernementele samenwerking tussen België, Nederland en Luxemburg na de Tweede Wereldoorlog. Het concept kon op verschillende tijdstippen op bijz... Lees meer
tot staatkundige eenheid voor. Na zijn verhuis van West-Vlaanderen naar het Antwerpse, begin de jaren 1960, sloot Maarten Van Nierop zich aan bij de Antwerpse neo-dinasogroep Verbond Recht en Orde Verbond Recht en Orde
Het Verbond Recht en Orde (1960-1969) was een Heel-Nederlandse en neo-Dinasogroep onder leiding van Armand Wijckmans. Lees meer
(VRO). Na de ontbinding van het Verbond Recht en Orde in 1969 richtte hij samen met andere oud-leden van VRO de Diets Solidaristische Beweging Diets Solidaristische Beweging
Lees meer
(DSB) op met als ledenblad Vrij Dietsland. In december 1974 fuseerde de DSB met het Solidaristisch Verbond tot de Solidaristische Beweging Solidaristische Beweging (1974-1980)
De Solidaristische Beweging (1974-1980) was een solidaristische en Heel-Nederlandse neo-Dinasogroep. Lees meer
(SB). Het blad van de beweging werd De Solidarist. Zowel in de DSB als in de SB was Maarten van Nierop ‘de voorman’ van de beweging. In de bladen van de beweging publiceerde hij onder eigen naam en onder het pseudoniem Arend Vos. Van Nierop ondernam verschillende pogingen om tot nauwe(re) samenwerking te komen met andere neo-dinasogroepen, later ook om een breed anticommunistisch front te vormen met zowel het Jongerenfront-Front de la Jeunesse als de Vlaamse Militanten Orde Vlaamse Militanten Orde (1950-1971)
De Vlaamse Militanten Orde was een Vlaams-nationale militantenorganisatie die werd opgericht in 1950, aanvankelijk ter ondersteuning van de Vlaams-nationale partijpolitiek. Lees meer
(VMO). Alle pogingen liepen echter op niets uit. Van Nierop overleed onverwacht in juli 1979 op 67-jarige leeftijd. Zijn overlijden betekende gelijk het einde voor zijn beweging.

Werken

– Artikels in Vrij Dietsland, De Solidarist en Speerpunt.
– De taal waarmee wij leven, 1962.
– De taal als tuin en wildernis, 1963.
– Woordjes sprokkelen, 1964.
– Honderd taaie belgicismen, 1968.
– Woorden vertellen geschiedenis, 1968.
– Wat schuilt er in een naam?, 1968.

Literatuur

– G. Durnez, De Standaard. Het levensverhaal van een Vlaamse krant, II, 1993.
– F. Martens, De verloren erfenis van het Verdinaso. Een overzichtsgeschiedenis van het naoorlogse Heel-Nederlandisme en solidarisme, in: Joris van Severen. Jaarboek 20, Studiecentrum Joris van Severen, Ieper, 2016, pp. 157-202.
– H. Nelis, Het gedachtegoed van een neo-Dinaso beweging: De Dietse Solidaristische Beweging (DSB), in: Joris van Severen. Jaarboek 26, Studiecentrum Joris van Severen, Ieper, 2022, pp. 125-172.
– H. Nelis, De droom van Solidaristische eenheid. De Solidaristische Beweging (1974-1979), in: Joris van Severen. Jaarboek 27, Studiecentrum Joris van Severen, Ieper, 2023.

Suggestie doorgeven

1975: Gaston Durnez (pdf)

1998: Gaston Durnez

2023: Jan Creve

Databanken

Inhoudstafel