Verroken, Jan

Jan Verroken was in zijn jeugd gouwleider voor de Katholieke Studentenactie Katholieke StudentenActie
De Katholieke Studentenactie (KSA) was een (jeugd)beweging rond Katholieke Actie. Ze was gericht op scholieren en beschouwde zichzelf als een erfgenaam van de Katholieke Vlaamse Studenten... Lees meer (KSA) voor Oost-Vlaanderen. Hij promoveerde in 1941 als licentiaat in de Germaanse filologie aan de Katholieke Universiteit Leuven (KUL) en was tijdens de oorlog leraar aan het Sint-Amandscollege in Kortrijk-Harelbeke en het Technisch Instituut in Ronse. Hij was uitgever van de lokale katholieke weekbladen De Ronsenaar (1944-1971) en De Wekker (1947-1948).

Christelijke Volkspartij

Als politiek en geestelijk erfgenaam van de in 1945 terechtgestelde oorlogsburgemeester Oorlogsburgemeesters
De term ‘oorlogsburgemeesters’ verwijst naar de collaborerende burgemeesters die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden benoemd en de hoeksteen vormden van de machtsgreep van het Vlaamsch ... Lees meer Leo Vindevogel Vindevogel, Leo
Leo Vindevogel (1888-1945) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die tijdens de bezetting oorlogsburgemeester van Ronse was en daarvoor na de oorlog ter dood veroordeeld werd. Zijn... Lees meer werd Verroken betrokken bij de politiek in Ronse en het arrondissement Oudenaarde. Hij werd lid van de raad van bestuur van de mutualiteiten van het Algemeen Christelijk Werknemersverbond Algemeen Christelijk Werknemersverbond
Het Algemeen Christelijk Werkersverbond werd gesticht op 17 juli 1921 en in 1991 herdoopt als ACW Koepel van Christelijke Werknemers. In 2014 werd de organisatie omgevormd tot Beweging.ne... Lees meer (ACW) in het arrondissement Oudenaarde en voorzitter van de gewestelijke Bouwmaatschappij. Bij de oprichting van de Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer (CVP) in 1945 werd hij arrondissementeel secretaris, in 1946 nationaal propagandist, stichtend secretaris van de CVP-bond van gemeenteraadsleden en twee jaar later adjunct-algemeen secretaris van de CVP. In 1949 was hij kabinetsattaché van minister van Verkeerswezen Paul-Willem Segers Segers, Paul-Willem
Paul-Willem Segers (1900-1983) was secretaris van het ACW en achtereenvolgens KVV- en CVP-politicus, die na de Tweede Wereldoorlog verschillende ministerposities bekleedde. Hij was betrok... Lees meer . Hij was lid van de Interparlementaire Beneluxraad van 1963 tot 1979.

Inmiddels was Verroken in 1947 gewestelijk afgevaardigde van de minister van Economische Zaken voor de controle van de volkstelling, inclusief het toezicht op de talentelling Taaltelling
Talentellingen waren gekoppeld aan de tienjaarlijkse volkstellingen in België (1846-1947). De resultaten hadden grote gevolgen voor het taalstatuut van de gemeenten rond Brussel-hoofdsta... Lees meer . Als inwoner van een taalgrensgemeente was Verroken vertrouwd met de taalproblematiek. Hij was zich bewust van de sociale implicaties van het probleem en daardoor liet het taaldossier hem niet meer los.

Taalgrens en Leuven Vlaams

In 1950 werd Verroken verkozen tot volksvertegenwoordiger en hij bleef dat tot 1981. Hij speelde vanaf 1951 een actieve rol in het Centrum Harmel Centrum Harmel
Het Centrum Harmel is de benaming van een politiek studiecentrum dat drie jaar na de Tweede Wereldoorlog werd opgericht om een regeling uit te dokteren voor de wrijvingen tussen de taalg... Lees meer en zorgde ervoor dat zijn partij zich ging inzetten voor de vernieuwing van de taalwetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer , de vastlegging van de taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer , de zetelaanpassing Zetelaanpassing
In 1965 werd door de regering-Lefèvre het aantal parlementszetels aangepast aan de bevolkingscijfers. Met het oog op de Waalse minorisatievrees werden daarbij garanties beloofd tegen een... Lees meer en de culturele autonomie. Zijn uitgangspunt was dat de taalgrens niet gebaseerd mocht zijn op de talentelling, maar op onderzoek en bevraging van de bevolking ter plekke in de grensstreek. Hij werd een gedreven lid van de (tweetalige) Talengrenscommissie in 1951-1953, die eerst binnen de CVP een oplossing voor de communautaire geschillen trachtte te vinden. In opdracht van de partij schreef hij in 1955 de tekst van het Vlaams Memorandum waarin vooraanstaanden van alle gezindheden een eisenpakket formuleerden dat aansloot bij de besluiten van het Centrum Harmel. Hij werd secretaris van de Groep der Acht Groep van Acht
De Groep van Acht bestond uit vier CVP-Kamerleden en vier CVP-Senatoren. Ze werd in 1960 opgericht om de Vlaamse actie beter te concerteren, zowel binnen de Vlaamse vleugel van de CVP, al... Lees meer , een contactcommissie en drukkingsgroep van Vlaamse CVP-leden uit Kamer en Senaat. Deze commissie werd eind 1960 opgericht, deed in grote mate autonoom van de partij belangrijk voorbereidend parlementair werk, speelde een sturende rol in de evolutie naar het taalcompromis van Hertoginnedal Hertoginnedal-besprekingen
Lees meer in 1963 en was een voorbode van de splitsing van de unitaire partij. In 1962 werd Verroken in de commissie van Binnenlandse Zaken de verslaggever voor het ontwerp- Arthur Gilson Gilson, Arthur
De Franstalige christendemocratische advocaat Arthur Gilson (1915-2004) was als minister van Binnenlandse Zaken in 1962 verantwoordelijk voor het officieel vastleggen van de taalgrens en ... Lees meer . Dat ontwerp resulteerde onder meer in de overheveling van Komen-Moeskroen Komen-Moeskroen
Beide gemeenten, Komen en Moeskroen, zijn nu gelegen in de provincie Henegouwen, maar behoorden tot 1963 tot de provincie West-Vlaanderen. De overheveling hebben ze te danken aan de resul... Lees meer naar Henegouwen en van de Voerstreek Voeren
Lees meer naar Limburg, een compromis dat Verroken ook zelf verdedigde ondanks de felle kritiek in zowel de Vlaamse als Waalse publieke opinie. In 1963 was hij verslaggever van de nieuwe taalwet. Hij diende een ontwerp in om verfranste delen uit de Vlaamse randgemeenten bij Brussel te voegen om zo de faciliteiten overbodig te maken. Het voorstel werd in Hertoginnedal niet weerhouden.

In maart 1969 werd Verroken fractievoorzitter van de CVP-Kamergroep. De aankondiging dat hij in de Kamer zou interpelleren over de overheveling van de Franse afdeling van de Leuvense universiteit zorgde voor de val van het kabinet- Paul vanden Boeynants Vanden Boeynants, Paul
De rechts-conservatieve christendemocraat Paul vanden Boeynants (1919-2001) werd twee keer premier, in 1966-1968 en in 1978-1979. Tegelijk drukte hij zijn stempel op het bestuur van de st... Lees meer op 7 februari 1968 omdat de regering geen formele overhevelingsverbintenis kon uitspreken. Verroken staat sindsdien bekend als le tombeur de VDB. Door de Franstaligen werd hij mee verantwoordelijk gesteld voor de scheuring van de unitaire CVP vlak nadien.

Staatshervorming, Europa en lokale politiek

Op 19 juni 1969 nam Verroken ontslag als fractieleider omdat de regering- Gaston Eyskens Eyskens, Gaston
Gaston Eyskens (1905-1988) was een Vlaamsgezinde katholieke econoom en politicus, die onder andere eerste minister was ten tijde van de Koningskwestie en aan de basis lag van de eerste st... Lees meer een beslissing inzake de economische status van de zes randgemeenten met faciliteiten verdaagde. Hij bleef toch de steun genieten van de CVP, werd ondervoorzitter van de Kamer (1971-1979) en als volksvertegenwoordiger ook lid van de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap (1971-1980). Hij was zeer bekommerd om de staatshervorming Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer , het milieu en de fusies van gemeenten. Zo haalde hij in 1977-1978 de krantenkoppen met zijn kruistocht tegen het Egmontpact Gemeenschapspact
Het Egmontpact of Egmontakkoord maakt samen met de Stuyvenbergakkoorden deel uit van het zogenaamde Gemeenschapspact, dat de definitieve pacificatie van de communautaire problemen tot doe... Lees meer . In 1979 werd hij verkozen voor het Europees Parlement, tot 1984.

In 1983 stapte Verroken in de gemeentepolitiek van Oudenaarde en werd er meteen burgemeester. In 1988 besloot hij op 71-jarige leeftijd uit de CVP te stappen omdat hij de leeftijdsgrens overschreed, hoewel de partij hem nog nauw aan het hart lag. Hij kwam bij de gemeenteraadsverkiezingen van dat jaar en die van 1994 op met een eigen lijst, werd telkens verkozen en zetelde in de oppositie tot 2000. Hij bleef geëngageerd, ook op sociale media, ontving het ereteken van de Orde van de Vlaamse Leeuw in 2017 en overleed drie jaar later op de leeftijd van 103 jaar.