De Bruyn, Jeanne

Persoon
Pieter Jan Verstraete (2023, aanvulling), Pieter Jan Verstraete (1998)

Jeanne de Bruyn (1902-1975) was een journaliste en schreef veel over film. Ze was redactrice van Volk en Staat, waarvan ze vanaf februari 1944 het hoofdredacteurschap in handen kreeg, en hoofdredactrice van Vrouw en Volk. Na de oorlog week ze uit naar Argentiniƫ.

Pseudoniem
Elza Dhavelooze
Geboorte
Ekeren, 4 maart 1902
Overlijden
La Plata, 25 mei 1975
Leestijd: 2 minuten

Jeanne de Bruyn bezocht de Katholieke Vlaamse Hogeschool voor Vrouwen Katholieke Vlaamse Hogeschool voor Vrouwen
De Katholieke Vlaamse Hogeschool (voor Vrouwen) is een instituut dat in 1919 werd opgericht dankzij Marie-Elisabeth Belpaire, die het gebouwencomplex aan de De Bomstraat in Antwerpen ter ... Lees meer
in Antwerpen en was vanaf 1919 betrokken bij de Vlaamsche meisjesstudiekring Meisjesstudiekringen
De Meisjesstudiekringen waren de Vlaamsgezinde verenigingen van vrouwelijke scholieren in het officieel middelbaar onderwijs. Lees meer
. De Bruyn werkte aanvankelijk als bankbediende, maar werd vanaf 1924 redactrice van Vrouwenleven. Tevens was ze als freelance journaliste verbonden aan de vrouwen- en filmrubriek van De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hƩt blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer
. De Bruyn behoorde tot de pioniersgeneratie die in Vlaanderen over film schreef. Ze was medewerkster van het katholieke Documentatiecentrum voor de Cinematografische Pers onder leiding van pater Felix Morlion. Wekelijks stelde ze ā€˜Filmleidingā€™ (met morele beoordeling) samen. Als filmrecensente werkte ze ook mee aan Hooger Leven Hooger Leven (1927-1938)
Hooger Leven (1927-1938) was een algemeen katholiek Vlaams weekblad opgericht door Gerard Walschap. Nadat het blad initieel een politiek neutrale voer, steunde het de Katholieke Vlaamsche... Lees meer
, Volk Volk
Volk. Maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur verscheen van 1935 tot 1941 als blad van Vlaams-nationalistische katholieken en ontwikkelde tijdens de eerste oorlogsjaren een ambigue ho... Lees meer
, Nieuw Vlaanderen Nieuw Vlaanderen (1934-1944)
Nieuw Vlaanderen (1934-1944) had als uitgangspunt de eentaligheid van Vlaanderen. Door zijn federalistische stellingname midden jaren 1930 was het blad radicaler dan de katholieke partij ... Lees meer
en de Gazet van Antwerpen Gazet van Antwerpen
De krant Gazet Van Antwerpen verschijnt sinds 1891 en betoonde van bij de start belangstelling voor de Vlaamse beweging. Aanvankelijk werd de Antwerpse Meetingpartij gesteund en later Fra... Lees meer
. Als katholieke Vlaams-nationaliste bezat De Bruyn grote interesse voor de Nederlandstalige film. Toch waren haar voorbeelden twee Duitse filmmakers: Leni Riefenstahl en Luis Trenker. In 1942 bezocht ze de UFA-studio's in Berlijn.

In de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
werd De Bruyn redactrice (literatuur en film) van Volk en Staat Volk en Staat
Volk en staat (15 november 1936 - 3 september 1944) was een Vlaams-nationalistisch dagblad en orgaan van het Vlaamsch Nationaal Verbond. Het blad verscheen als opvolger van De Schelde (1... Lees meer
en hoofdredactrice van Vrouw en Volk Vrouw en Volk
Vrouw en Volk (juli 1941-juli 1944) was een geĆÆllustreerd maandblad van het Vlaamsch Nationaal Vrouwenverbond (VNVV) en de Dietsche Meisjesscharen-DMS. Lees meer
, uitgegeven door het Vlaamsch Nationaal Vrouwenverbond Vlaamsch Nationaal Vrouwenverbond
Het Vlaamsch Nationaal Vrouwenverbond (1930-1944) was een Vlaams-nationalistische vrouwenorganisatie die in 1934 deel werd van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Lees meer
waar zij in 1943 sectieleidster van werd. In februari 1944 volgde De Bruyn Jan Brans Brans, Jan
Jan Brans (1908-1986) was een Vlaams-nationalistische journalist en publicist, die tijdens de oorlog collaboreerde als hoofdredacteur van Volk en Staat. Decennia later lag hij mee aan de ... Lees meer
op als hoofdredacteur van Volk en Staat. In haar hoofdartikelen verdedigde ze de politiek van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV).

Na de oorlog werd De Bruyn op 29 januari 1948 bij verstek tot levenslang veroordeeld. In 1949 week ze uit naar Argentiniƫ, waar ze aan de universiteit van La Plata bibliothecaresse en docente Engels werd. In 1955 was ze een tijdje hoofdredactrice van De Schakel - El Lazo De Schakel / El Lazo
Het tijdschrift De Schakel ā€“ El Lazo (1954-1995) was gericht op Vlamingen in Zuid-Amerika (in de regel geĆ«migreerde collaborateurs en hun families), maar wilde ook de band tussen de uitg... Lees meer
.

Werken

ā€“ Artikelen in Volk en Staat; Volk; Nieuw Vlaanderen; De Vlag; De Standaard en Hooger Leven.
ā€“ De speelman en zijn zoon, 1941.
ā€“ Dit is film, 1942.
ā€“ E. Dhavelooze (pseudoniem), Leentje vloog naar ArgentiniĆ« en Leentjes Argentijnse avonturen, 1966.

Literatuur

ā€“ H. de Bleecker, In memoriam Jeanne de Bruyn, in: Wij, 12 juni 1975.
ā€“ E. Bruinsma, La critique littĆ©raire de Jeanne de Bruyn, in Leurs occupations: l'impact de la seconde guerre mondiale sur la littĆ©rature en Belgique, 1997, pp. 117-128.
ā€“ E. Bruinsma, De literaire kritieken van Jeanne de Bruyn. Een verkenning, in: D. de Geest e.a., Hun kleine oorlog. De invloed van de Tweede Wereldoorlog op het literaire leven in BelgiĆ«, 1998, pp. 81-94.
ā€“ L. Nys, De heldhaftige kermis van Jeanne de Bruyn. Een katholiek Vlaamse filmcritica vĆ³Ć³r en tijdens de Duitse bezetting, in: Bijdragen Eigentijdse Geschiedenis, 1999, nr. 6, pp. 71-106.

Suggestie doorgeven

1973: Marcel Lambin (pdf)

1998: Pieter Jan Verstraete (pdf)

2023: Pieter Jan Verstraete

Databanken

Inhoudstafel