Volk

Volk was een ‘maandschrift voor Dietsche kunst en kultuur’ dat in Lier verscheen van 1935 tot 1941. Bij de oprichting van het tijdschrift bestond de redactie uit Filip de Pillecyn De Pillecyn, Filip
Filip De Pillecyn (1891-1962) was schrijver en journalist. Hij was actief in de Frontbeweging, werkte voor De Standaard en De Tijd en stichtte het satirisch weekblad Pallieter. Tijdens de... Lees meer , Ernest van der Hallen Van der Hallen, Ernest
Ernest van der Hallen (1898-1948) was een romantische katholiek-Vlaamse auteur, redacteur van Boekengids en Lectuurrepertorium, later bibliotheekinspecteur. Hij was een mentor van de jeug... Lees meer (redactiesecretaris), Anton van de Velde Van de Velde, Anton
Anton van de Velde (1895-1983) was een Vlaams-nationalistische theaterauteur en romanschrijver, die als lid van de Pelgrimbeweging en spilfiguur bij het Vlaamsche Volkstoneel in de jaren ... Lees meer en Dirk Vansina Vansina, Dirk
Dirk Vansina (1894-1967) was een schrijver en schilder. Hij was betrokken bij meerdere tijdschriften, Het Vlaamsche Volkstooneel en de kunstenaarbeweging De Pelgrim. Hij schreef veel en b... Lees meer . Later werd de groep uitgebreid met Karel Vertommen Vertommen, Karel
Germanist Karel Vertommen (1907-1991) was een katholieke en Vlaams-nationalistische toneelauteur, dichter en medewerker van tal van culturele periodieken. Lees meer , Victor Leemans Leemans, Victor
Victor Leemans (1901-1971) was een politiek en sociaaleconomisch theoreticus, die het gedachtegoed van de revolutie van rechts introduceerde in de Vlaamse beweging. Tijdens de Tweede Were... Lees meer en Ferdinand Vercnocke Vercnocke, Ferdinand
Ferdinand Vercnocke (1906-1989) was een West-Vlaamse dichter van romantisch nationalistische poëzie, die zich in de jaren 1930 met het fascistisch geïnspireerde VNV affilieerde en tijdens... Lees meer . Bij het begin van de vijfde jaargang (november 1940) vervingen Wies Moens Moens, Wies
Lees meer en Felix Timmermans Timmermans, Felix
Felix Timmermans (1886-1947) is de auteur van een omvangrijk en veelgelezen oeuvre. Tot zijn bekendste romans horen Pallieter (1916) en Boerenpsalm (1935). Tijdens de Eerste Wereldoorlog ... Lees meer Leemans en Vercnocke.

Volk situeerde zich in het milieu van Vlaams-nationalistische katholieken die zich buiten de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer om wilden groeperen rond een rechts gedachtegoed. Dat uitte zich in de gezwollen strijdretoriek in Volk die de kloof tussen de nationaalsocialistische theorie van de 'volksstaat' en de voorlopig nog democratische werkelijkheid probeerde te overbruggen. Voor de kunst golden enkel ethische criteria. Het blad hield voor een eerste keer op te verschijnen in juli 1939.

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Duitse bezetting verscheen Volk opnieuw enkele maanden. In november 1940 meldde het blad dat het zich uitsluitend met het artistieke leven zou bezighouden. De politiek werd overgelaten aan Dietbrand, het blad van Wies Moens. Volk voelde zich voorbijgestoken door de ‘neophietenijver’ van nieuwelingen die in hun ‘rush naar de eerste plaatsen’ elke ‘takt en terughouding’ uit het oog verloren. De verhouding met de bezetter was ambigu. Zo waarschuwde Vansina in het eerste nummer van de vijfde jaargang dat het belangrijk was ‘onze eigen persoonlijkheid te behouden in een gemeenschap van germaansche volkeren’. Anderzijds schreef Cyriel Verschaeve Verschaeve, Cyriel
Cyriel Verschaeve (1874-1949) was een West-Vlaamse priester, literair auteur, kunstbeschouwer en publicist, die bekend werd als icoon van de Frontbeweging en het opkomende Vlaams-national... Lees meer in het daaropvolgende nummer dat ‘[s]oort zoeke soort, bloed verrijkt bloed (…). Wij zijn Germanen, geen Latijnen’.

Begin 1941 wilde de Propaganda-Abteilung onder leiding van Franz Petri Petri, Franz
Franz Petri (1903-1993) was een Duitse historicus, deskundige voor Belgische en Nederlandse geschiedenis en tijdens de Tweede Wereldoorlog referent voor cultuur en onderwijs in het Duitse... Lees meer het Vlaamse tijdschriftenbestand rationaliseren. Door de Duitsers al gewantrouwd omwille van het Dietse Diets
Het woord ‘Diets’ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer ideeëngoed, werd Volk bovendien ‘zu katholisch’ gevonden. In januari 1941 kreeg Volk van de bezetter geen toestemming meer om te verschijnen omdat het te Diets geöriënteerd was.